Moet de PvdA nóg nauwer gaan samenwerken met GroenLinks? Frans Timmermans en Marjolein Moorman vinden van wel. Ze hebben gisteren een oproep in deze richting gedaan. Die kwam op een cruciaal moment, namelijk kort nadat partijleider Lilianne Ploumen had laten weten te vertrekken uit de politiek. Zij acht zich niet geschikt om de zieltogende PvdA nog langer aan te voeren.

Als je kijkt naar de belabberde resultaten is dat volkomen terecht. De PvdA is geen schim meer van wat ze ooit was, en bij de gemeenteraadsverkiezingen van vorige maand scoorde ze opnieuw beroerd. De crisis in de partij is bepaald niet over en Ploumen blijkt niet de juiste persoon om die te keren.

Timmermans (vicevoorzitter van de Europese Commissie) en Moorman (wethouder in Amsterdam en PvdA-lijsttrekker bij de laatste raadsverkiezingen) gelden als de belangrijkste kandidaten om Ploumen op te volgen. Vooral Timmermans gooit hoge ogen. Hij heeft zijn verleden mee: als lijsttrekker bij de Europese verkiezingen van 2019 wist hij van de PvdA de grootste partij in het Europees Parlement te maken. Die prestatie stond behoorlijk haaks op de pijnlijke stembusnederlagen die de sociaaldemocraten de afgelopen jaren behaalden.

Maar is Timmermans ook beschikbaar? Tijd heeft hij wel. Zijn baan in Brussel loopt in 2024 af. De eerstkomende Kamerverkiezingen vinden in 2025 plaats, althans volgens planning.

Timmermans is tegen die tijd overigens al bijna 64, een beetje oud voor een nieuwe lijsttrekker. Maar belangrijker nog: als je bereid bent een dergelijke functie op je te nemen, dan pleit je toch niet zo enthousiast voor een nog nauwere samenwerking (zeg maar gerust een fusie) met GroenLinks? Want in de huidige omstandigheden komt een dergelijke krachtenbundeling erop neer dat de PvdA zich aan GroenLinks overlevert.

Met die laatste partij gaat het immers wel redelijk goed. De inzinking die ze beleefde tijdens de Tweede Kamerverkiezingen van een jaar terug lijkt ze weer te boven. Bij de gemeenteraadsverkiezingen van vorige maand deed ze het niet slecht. In sommige polls maakt ze een opmars door. Partijleider Jesse Klaver heeft zo op het oog de touwtjes weer vrij strak in handen.

Het pleidooi van Timmermans en Moorman om de twee partijen samen te voegen vindt in GroenLinkse kringen dan ook een tamelijk warm onthaal. Jesse Klaver prijst het. Ook Corinne Ellemeet, de nummer 2 van de partij, reageert met instemming. Zij wijst erop dat er nauwelijks nog inhoudelijke verschillen bestaan tussen PvdA en GroenLinks.

Hun tevreden commentaren op de stellingname van Timmermans en Moorman kunnen eigenlijk maar één ding betekenen. De PvdA moet zich aansluiten bij GroenLinks. Het wordt niet zozeer een fusie als wel een overname.

De respons van GroenLinks is dus uitermate positief. Maar binnen de PvdA heerst vooralsnog een zwijgen. Eerder verzetten oudgedienden als Hans Spekman en Adri Duivesteijn zich met klem tegen fusiebesprekingen. Toen was GroenLinks nog de onderliggende partij. Nu dat de PvdA is, zal hun houding niet welwillender zijn geworden. De oproep van Timmermans en Moorman om in te stemmen met een versmelting zal hen niet met vreugde vervullen.

Anderzijds hebben ze geen verweer. Voor een fusie bestaat geen redelijk alternatief meer. Samengaan met GroenLinks is onontkoombaar. Misschien is er dan nog een beetje toekomst. Bij een alleingang kan de PvdA het vergeten

Het wordt dus GroenLinks/PvdA, of hoe die combinatie zich ook zal noemen. Onder leiding van Timmermans? Dat komt me onwaarschijnlijk voor. In de huidige omstandigheden zal Klaver de baas zijn van de nieuwe partij.