De fractieleden van de PvdA kiezen morgen een nieuwe voorzitter. De strijd gaat tussen Henk Nijboer en Attje Kuiken, twee brave apparatsjiks, die al lang meelopen in de partij. Kuiken was vanaf eind 2016 al korte tijd fractievoorzitter, toen ze Diederik Samsom verving. Die was voor het einde van de regeerperiode van Rutte II vertrokken omdat hij de strijd om het lijsttrekkerschap had verloren van toenmalig vicepremier Lodewijk Asscher.

Kuiken staat bekend als een voorstander van een fusie tussen PvdA en GroenLinks. Nijboer is ietsje gereserveerder, al schrijft hij in een brief aan de PvdA-leden dat de samenwerking met de partij van Jesse Kalver ‘naar meer smaakt’. Maar hij wil daar wel ‘fatsoenlijk en met respect voor de verschillende opvattingen in onze partij’ over discussiëren met de leden. Dat wil trouwens Kuiken ook ongetwijfeld, zo is mijn vermoeden.

Het fractievoorzitterschap in de PvdA is vacant doordat Lilianne Ploumen vorige week plotseling liet weten uit de politiek te stappen. Zij is tot de conclusie gekomen dat ze niet geschikt is als partijleider. Zeker geen verkeerde conclusie en heel netjes van Ploumen dat ze openlijk toegeeft het niet te kunnen. Over het algemeen klampen politici zich zo lang mogelijk aan de macht vast, ook op momenten dat ze beter hadden kunnen vertrekken (zie Mark Rutte, zie Sigrid Kaag). Ploumen niet, en dat valt in haar te prijzen.

Niettemin kun je je afvragen of haar stap niet een beetje al te drastisch was. Wat schiet haar partij ermee op dat ze nu haar biezen pakt? Ze had toch ook best kunnen aankondigen dat ze geen kandidaat-lijsttrekker was, maar dat ze tot de volgende stembusgang op haar plek zou blijven? Ze is tenslotte als Kamerlid gekozen. Met zo’n gegeven moet je niet al te lichtvaardig omgaan.

Nu komt er dus een ‘tussenpaus’, zoals de media berichten. Die moet – als dit kabinet de rit afmaakt, wat nog valt te bezien – behoorlijk lang op zijn/haar post blijven. De volgende Kamerverkiezingen vinden volgens planning immers pas in 2025 plaats. Al die tijd zit de PvdA-fractie opgescheept met iemand die hoogstwaarschijnlijk maar een paar jaar in functie is en die tot de categorie ‘grijze muizen’ kan worden gerekend. Die iemand had Ploumen net zo goed zelf kunnen zijn. Ze had, om die term maar weer te gebruiken, haar eigen tussenpaus kunnen wezen. De PvdA-fractie had dan ook een grijze muis als voorzitter gehad, maar de heisa van de afgelopen dagen was haar bespaard gebleven.

Overigens: elke paus is een tussenpaus, zoals voormalig VVD-leider Frits Bolkestein zo snedig placht op te merken.