De hooggewaardeerde journalist ligt als een psychisch wrak in het ziekenhuis, de BBC is zijn bekendste presentator kwijt – waarschijnlijk voor altijd – en voor het dagblad in kwestie dreigen grote juridische problemen met mogelijk financiële consequenties. Ziehier het resultaat van een staaltje riooljournalistiek van de onderste plank.
De boulevardkrant The Sun bracht een week geleden met koeienletters op de voorpagina het sappige nieuws dat ‘een BBC-presentator’ in een seksschandaal verwikkeld was. Hij zou ‘een jong persoon’ van 17 jaar ruim veertigduizend euro hebben gegeven in ruil voor seksueel getinte foto’s. Om welke BBC-presentator het ging, maakte het blad niet bekend en ook het geslacht van het jonge persoon bleef duister. Wel zou hij of zij inmiddels 20 jaar zijn.

Andere bladen – vooral de tabloids – namen het verhaal grif over en The Sun wist elke dag met nieuwe details te komen. De presentator zou wel eens voor jaren de bak in kunnen draaien, want het ging immers om een aanvankelijk minderjarig persoon.
Op sociale media was al snel te lezen wie die presentator is. Het was twitteraars opgevallen dat op de dag van de eerste publicatie het avondjournaal van 10 uur niet was gepresenteerd door de journalist van dienst, maar door een invaller. Andere presentatoren lieten als de wiederweerga weten dat zij het in ieder geval niet waren; zij drongen er publiekelijk bij hun collega op aan zich bekend te maken. Want anders bleef iedereen bij de omroep een verdachte.
Een BBC-journalist legde op tv aan haar baas de vraag voor waar die geheimzinnigheid nu eigenlijk goed voor was: ‘U weet wie het is, ik weet wie het is, waarom mogen we de naam niet bekendmaken?’ De directeur-generaal antwoordde dat dat te maken had met bescherming van de privacy van de betrokkene en dat het noemen van de naam een proces wegens smaad zou kunnen inluiden.

Afgelopen weekend liet de advocaat van ‘het jonge persoon’ weten dat het verhaal van The Sun van geen kant klopte: ‘het is totale onzin, er is helemaal niets voorgevallen’. De krant had deze reactie al onder ogen gehad, maar besloot toch te publiceren; je gaat als sensatiekrant zo’n knetterende primeur natuurlijk niet zomaar bij het eerste tegenwindje de prullenbak ingooien. Ze baseerde het verhaal op de getuigenis van de moeder en stiefvader van de tiener die de redactie hadden benaderd en die een wanhopige indruk hadden gemaakt. Het is nog steeds onduidelijk of de tabloid bewijs heeft dat de aantijgingen ondersteunt.

Woensdag, eind van de middag, vlak voordat het zes uurjournaal zou beginnen, maakte Scotland Yard bekend dat politieonderzoek geen strafbare feiten had opgeleverd; de zaak werd gesloten. Een paar minuten later bracht de BBC een verklaring van de echtgenote van de presentator die bevestigde dat het om haar man ging: Huw Edwards, 61 jaar oud, al veertig jaar in dienst van de BBC, met een jaarsalaris van een slordige half miljoen euro de beste betaalde en ook de meest geliefde journalist van de staatsomroep. Hij is hét gezicht van de BBC en is niet alleen een gedegen en populaire nieuwslezer maar hij wordt ook van stal gehaald bij hoogte- (verkiezingen en kroningen) en dieptepunten (de dood van Queen Elizabeth). Edwards, van wie bekend is dat hij soms lijdt aan depressies, was door de berichtgeving van The Sun totaal ingestort, aldus zijn vrouw, en was opgenomen in een psychiatrisch ziekenhuis waar hij ‘voor de voorzienbare toekomst’ zal moeten verblijven.

Andere media weten inmiddels te melden dat op de redactie van de boulevardkrant de pleuris is uitgebroken. Een goeie aanval op de BBC is nooit weg, je weet dat je voor een sensatieblad werkt, maar een vooraanstaand journalist, liefhebbend echtgenoot en vader van vijf kinderen, zo de vernieling in helpen, dat gaat veel te ver. En waarom hebben wij niet meteen gemeld dat de advocaat van de tiener het verhaal totale onzin noemde? Hadden we het überhaupt wel moeten publiceren? Wat voor juridische ellende hebben we hiermee wel niet over ons afgeroepen?

The Sun, eigendom van krantenmagnaat Rupert Murdoch, is van alle tabloids wel de ergste. Vroeger moest het nog News of the World voor laten laan, ook van Murdoch. Die hief het weekblad in 2011 op nadat was gebleken dat het op grote schaal telefoons van beroemdheden en politici hackte om aan nieuwtjes te komen. De redactie had zelfs de voicemail weten te onderscheppen van een vermiste Britse tiener. Zij werd later vermoord teruggevonden. Veel journalisten vonden onderdak bij The Sun en The Sun on Sunday; dat laatste blad is in feite de voortzetting van News of the World.
De zaak rond Huw Edwards is buitengewoon pijnlijk, vooral voor de man zelf en zijn familie, maar toch ook weer niet zo uitzonderlijk. Tussen de tabloids en de BBC is het permanent oorlog, ze nemen elkaar voortdurend de maat. Het is de Britse kranten een doorn in het oog dat de staatsomroep gefinancierd wordt uit kijk- en luistergeld (dat in het VK nog steeds bestaat) en daarmee kwistig omgaat, terwijl ze zelf hun eigen broek moeten ophouden. Bovendien stelt de BBC zich in hun ogen voortdurend hooghartig op en acht ze de eigen journalistiek van een veel hoger niveau dan die van de populaire kranten terwijl ze toch – zo is het verwijt – aan het handje loopt van de zittende Conservatieve regering. Met enkele uitzonderingen (Daily Mirror bijvoorbeeld) zitten de Britse schandaalbladen zelf trouwens ook in het rechtse kamp.

De BBC op haar beurt mag graag de niets en niemand ontziende berichtgeving van de tabloids op de korrel nemen en meet rechtszaken die ze regelmatig verliezen breed uit. Maar de omroep kent zelf ook grote schandalen. Zo kon de mateloos populaire presentator en discjockey Jimmy Savile zich vijftig jaar lang vergrijpen aan honderden mensen, vooral jongeren. Hoewel er sterke aanwijzingen waren voor zijn wangedrag, ging hij in 2011 het graf in zonder ooit vervolgd te zijn, laat staan veroordeeld. Kranten als The Sun laten niet na hun lezers en de BBC aan deze affaire te herinneren. En brengen graag een nieuw schandaal.