PVV-leider Geert Wilders bood eerder deze week zijn excuses aan omdat een van zijn Kamerleden een halfslachtige poging had ondernomen te doen alsof sprake was van een conceptregeerakkoord. ‘Verschrikkelijk’ noemde Geert diens optreden, en ‘onhandig’. Erg hypocriet vind ik, want het Kamerlid in kwestie handelde zonder enige twijfel in opdracht van Wilders.

De winnaar van de Kamerverkiezingen straalde niettemin veel optimisme en vertrouwen uit over het verloop van de formatiebesprekingen. ‘Er zijn meters gemaakt.’ Al moest Blonde Dolly toegeven dat ‘we er nog niet zijn’.

Hoe anders klonk het commentaar van NSC-leider Pieter Omtzigt. Volgens hem bestaan er nog ‘forse verschillen’ tussen de vier gesprekspartners, verkondigde hij met een zuur gezicht.

Dat is uiteraard waar. Als ze eruit waren zouden ze vast en zeker andere taal spreken. Er moeten ontegenzeggelijk nog de nodige plooien glad gestreken worden. De meeste kabinetsformaties zijn in Nederland bepaald niet snel afgerond, de laatste jaren al helemaal niet.

Niettemin krijg ik bij Omtzigt hoe langer hoe meer het gevoel dat hij spelletjes speelt. Eerst zeggen dat hij niet wil, dan  toch verder praten, om daarna weer allerlei beren op de weg te zien. Vanzelfsprekend is het het goede recht van de NSC-baas om alles uit de kast te halen bij het overleg, maar weglopen kan eigenlijk niet meer. Daarvoor zit hij te lang aan tafel. En zoals iedereen weet zijn er geen alternatieven voor deze coalitie.

Als Omtzigt de indruk had willen vermijden dat hij bereid is aan een extreemrechts kabinet mee te doen, had hij op een eerder moment moeten afhaken. Nu is het te laat.

Ik zou zeggen: staak dan ook een keer je verzet. Ik begrijp wel dat Omtzigt zich een ferme onderhandelaar wil tonen, maar een regeerakkoord is ook maar een stukje papier. Er wordt veel over gesproken en naar verwezen, maar uiteindelijk staan er allemaal dingen in die met de wijsheid van vandaag zijn opgeschreven. Niet met de kennis van overmorgen.

Wie, om maar eens iets te noemen, had in 2017 de coronacrisis zien aankomen? En wie had toen een vermoeden dat de toeslagenaffaire het kabinet tot aftreden zou dwingen? Welk genie had in 2007 kunnen voorspellen dat een jaar later de hele wereldeconomie ineen zou storten, een gebeurtenis die de internationale gemeenschap in diepe ellende zou onderdompelen?

Regeerakkoorden staan vol met maatregelen die bedacht zijn voor de problemen van dat moment. Ik snap heel goed dat er afspraken gemaakt moeten worden tussen de beoogde coalitiepartners. Maar heel erg gedetailleerd hoeven die ook weer niet te zijn.

Niemand kan de toekomst voorspellen. Doe dan ook niet alsof dat wel mogelijk is. Wees een man, Omtzigt, en teken dat stuk. Des te eerder zijn we weer van het nieuwe kabinet af. Hopelijk komen de meeste kiezers tot inkeer als ze zien dat het inderdaad niks is.

Het NSC zal overigens in de volgende regering niet meer terugkeren, bij gebrek aan zetels. Maar dat is sowieso het geval, of je nu tekent of niet, Pieter.