Oekraïne wordt zo goed als zeker kandidaat-lid van de EU. De leiders van de lidstaten zullen dat volgende week besluiten. Ook premier Rutte zal zeer waarschijnlijk ‘ja’ zeggen tegen een voorstel van deze strekking. Kort geleden noemde hij de kans dat het land de felbegeerde status zou krijgen nog ‘niet heel groot’, maar volgende week tijdens een top in Brussel zal hij uit een ander vaatje tappen. Immers: Duitsland en Frankrijk hebben allebei van harte ingestemd met het kandidaat-lidmaatschap van Oekraïne. En als deze twee grootste, dus belangrijkste lidstaten het willen, heeft de rest maar te volgen. Rutte weet dat het zo werkt en zal ernaar handelen.

Betekent het kandidaat-lidmaatschap ook dat Oekraïne binnenkort tot de EU zal toetreden? Nee, dat betekent het allerminst. Het kandidaat-lidmaatschap  is niet meer dan het beginpunt van de onderhandelingen. Die kunnen heel lang, zo niet eindeloos duren. Diverse landen, waaronder Turkije, zijn kandidaat-lid van de EU. Turkije is dat zelfs al sinds 1999. Zou er iemand zijn die verwacht dat de Turken binnen afzienbare, of zelfs onafzienbare, periode lid van de EU zullen zijn? Ik denk het niet.

Het verlenen van het kandidaat-lidmaatschap aan Oekraïne is niet meer dan een gebaar van goede wil. Het oostelijke land vecht zo dapper tegen de Russen, daarvoor dient het beloond te worden. Een kandidaat-status kost niets, betekent heel weinig en kan dus prima als tegemoetkoming dienen. President Zelensky kan straks trots aan zijn onderdanen verklaren dat hij deze hoofdprijs toch maar mooi heeft binnengehaald. En de Duitse bondkanselier Scholz, de Franse president Macron en anderen mogen zich op de borst rammen dat ze de ‘Europese waarden’ zo ruimhartig hebben uitgedragen. Wat ze werkelijk denken bleek uit een opmerking van Macron een tijdje geleden. Toen voorspelde hij dat het nog decennia zal duren voor Oekraïne EU-lid is. Politici liegen vaak, maar niet altijd.

Intussen kun je je wel afvragen wat die Europese waarden nog voorstellen. Oekraïne is door en door corrupt en zeker geen democratie in de zin van de ‘Kopenhagencriteria’ waaraan EU-landen dienen te voldoen. Maar ja, dat zijn Polen, Hongarije en diverse andere lidstaten ook niet. Je kunt zelfs sterk betwijfelen of Italië – een van de oorspronkelijke zes EU-landen – steeds aan alle criteria beantwoordt. Doet er niet toe. Al deze landen maken deel uit van de EU en ze zullen erbij blijven horen, zo lang als ze willen. Het is zelfs onmogelijk een land uit de unie te kieperen.