Twee woorden van een speciale aanklager zouden Joe Biden wel eens z’n herverkiezing kunnen kosten. Want ze hebben het volle licht gezet op z’n ouderdom, broze gezondheid en haperende geheugen.

Robert Kyoung Hur heeft besloten Biden niet te vervolgen voor het bezit van geheime staatsdocumenten die hij mee naar huis had genomen nadat hij in 2017 was afgetreden als vicepresident, de rechterhand van Barack Obama. Het was wel fout wat hij had gedaan, aldus de speciale aanklager, maar er is in dit land geen jury te vinden die Biden – ‘een sympathieke, goedbedoelende oudere man met een slecht geheugen’ – hiervoor schuldig zal verklaren. Dus zand erover.

Het gaat natuurlijk om die twee woorden ‘slecht geheugen’, op z’n Engels ‘poor memory’. Ze staan weliswaar in een prachtige zin met allemaal loftuitingen, maar ze zijn dodelijk. Biden is 81 jaar oud, loopt langzaam en onzeker, struikelt af en toe – ook voor het oog van de camera -, verspreekt zich regelmatig en haalt wel eens landen door elkaar, afgelopen week nog Egypte en Mexico. Of hij prijst presidenten uitbundig, terwijl ze al jaren dood zijn. En nu staat het zwart op wit, van de hand van een speciale aanklager, niet de eerste de beste: Biden heeft een slecht geheugen.

De Democraten zijn woedend. Ze vinden het een luizenstreek van Robert Hur. De man is Republikein, althans: hij heeft in het verleden Republikeinse kandidaten voor politieke functies financieel gesteund. Hij heeft Biden doelbewust willen beschadigen, zo is het verwijt, om de kansen van tegenkandidaat Donald Trump te vergroten. In zijn rapport schrijft de aanklager dat de president tijdens het verhoor in het Witte Huis niet meer wist in welk jaar zijn zoon Beau was overleden. ‘Hoe durft hij dat te zeggen’, aldus Biden in zijn reactie, duidelijk aangeslagen. ‘Natuurlijk weet ik dat.’

Een opvallend detail is dat deze ondervraging plaatshad op zondag 8 oktober, een dag na de bloedige aanslag van Hamas op Israël. Biden had die ochtend net een telefoongesprek gehad met de Israëlische premier Netanyahu toen aanklager Hur en enkele secondanten zich bij het Witte Huis meldden. Medewerkers hadden de president voorgelegd de afspraak te verzetten, gezien de ontwikkelingen in het Midden-Oosten waar hij z’n handen vol aan zou hebben (en die hem trouwens ook de das om kunnen doen). Maar Biden wilde zo snel mogelijk af van het onderzoek naar de manier waarop hij als vicepresident met die geheime staatsdocumenten was omgegaan. Hij had niets te verbergen en zou ook zeker vrijuit gaan, was zijn overtuiging. Dat laatste klopt, maar wel met de kwalificatie ‘slecht geheugen’. Volgens Amerikaanse kranten, die zich op bronnen in het Witte Huis baseren, was Biden tijdens de ondervraging, die in totaal ruim vijf uur zou duren, alert en wist hij op alle vragen soepel antwoord te geven, al verzuchtte hij bij een enkele punt: ‘Dat is wel heel lang geleden.’

Navrant voor Bidden is dat zijn opponent Donald Trump, slechts drieënhalf jaar jonger, nauwelijks opmerkingen krijgt over zijn leeftijd. Terwijl hij af en toe ook lelijk in de fout gaat. Zo prees hij premier Orban van Hongarije voor diens leiderschap van…..  Turkije. En zijn toespraken op verkiezingsbijeenkomsten – die soms wel twee uur duren – worden steeds warriger, hij springt van de hak op de tak, er is geen touw aan vast te knopen. En hij kan heel raar uit de hoek komen. Dit weekeinde onthulde hij dat hij een paar jaar geleden als president tegen zijn Russische collega Poetin had gezegd dat hij mocht doen wat hij wilde met Navo-landen die zich niet aan de financiële afspraak houden om twee procent van het bruto binnenlands product aan defensie uit te geven. Dus als Rusland Nederland binnenvalt, zal president Trump geen poot uitsteken – wij komen niet aan de twee procent.

De gedachten gaan terug naar 2016 toen Trump en Hillary Clinton in een felle strijd om het presidentschap waren verwikkeld. Een paar dagen vóór de verkiezingen maakte directeur James Comey van de FBI bekend dat er toch een onderzoek zou komen naar de handelwijze van Clinton die als minister van buitenlandse zaken duizenden geheime e-mails op haar privé-account had bewaard. Enkele maanden daarvoor had hij die zaak wegens onvoldoende bewijs juist geseponeerd. Dat Comey, een Republikein, daar zo vlak voor de verkiezingen op terugkwam heeft Clinton de verkiezingszege gekost, vindt ze zelf; in de peilingen had ze bijna voortdurend ruim voor gestaan.

De Democraten vrezen een herhaling dit jaar. Maar ze hebben nog een grote troef achter de hand: Taylor Swift. Spreekt de mateloos populaire zangeres zich weer, net als in 2020, uit voor Joe Biden? Het zou een slok op een borrel schelen.

Peter van Nuijsenburg, Verkiezingen VS, Joe Biden,

Biden te oud