Is Mark Rutte links of rechts? Rechts natuurlijk, zal de standaardreactie luiden. Rutte is leider van de VVD en de VVD is rechts. Wat zullen we nu krijgen?

Maar de uitkomst van zeer recent onderzoek van Maurice de Hond geeft te denken. Volgens deze peiling wil de meerderheid van degenen die in 2021 op het CDA hebben gestemd dat Rutte IV zo snel mogelijk opstapt. Een ongeveer even groot deel van de GroenLinks-stemmers wil juist dat het kabinet blijft zitten. Terwijl de CDA-aanhang, mag je veronderstellen, toch rechts is en dus voorstander zou moeten zijn van een kabinet onder leiding van een VVD’er. Het GroenLinks-electoraat valt daarentegen niet anders dan als links te beschouwen. De partijnaam zegt het nota bene al.

Het bovenstaande is alleen verklaarbaar als Rutte links genoemd kan worden. Daarvoor zijn ook wel enkele inhoudelijke argumenten. Zo is Rutte – blijkens het regeerakkoord – voorstander van het stikstof- en klimaatbeleid. Ook zijn asielpolitiek valt niet anders dan als vaag, en eigenlijk nogal links te typeren. De VVD-leider heeft misschien wel een paar rechtse trekjes, vooral op fiscaal gebied. Maar die zijn op dit moment niet echt dominant.

Dat Rutte eerder links dan rechts is blijkt ook uit het feit dat hij omstreden is in zijn partij. Zijn vierde kabinet geniet weliswaar nog steun van een meerderheid van de meeste liberale kiezers, maar van degenen die in 2021 op deze partij stemden wil toch ruim 40 procent het liefst dat het kabinet zo snel mogelijk vertrekt. Het is dat er voor de partijleider geen onbetwist alternatief bestaat, anders zou het aantal VVD’ers dat Rutte IV het liefst ziet sneuvelen nog veel groter zijn.

Als het onderzoek van Maurice de Hond klopt, staat Nederland dus onder leiding van iemand die op zijn minst als halfzacht links is aan te merken. Dat is precies de typering die Rita Verdonk 17 jaar geleden van Rutte gaf tijdens haar legendarische tweestrijd om het lijsttrekkerschap met Mark.

Dat onze premier zich bij voorkeur omringt met linkse, of in elk geval progressieve figuren blijkt ook uit de geschiedenis van zijn kabinetten. Toegegeven: het eerste (met gedoogsteun van de PVV) was er één waarbij rechts Nederland zijn vingers kon aflikken. Maar erg lang zat het niet. Na zo’n anderhalf jaar was het afgelopen met Rutte I en toen volgde Rutte II. Daarbij likte rechts Nederland zijn vingers helemaal niet af, want de coalitiepartner was de PvdA. Van het volgende kabinet maakten naast het brave CDA ook ChristenUnie en D66 deel uit. Zeker die laatste partij zal zichzelf nooit als rechts betitelen. Bovendien maakte ze tijdens de rit nog een rukje naar links, want partijleider Alexander Pechtold werd uiteindelijk vervangen door Sigrid Kaag. Tijd voor een Ander Mens!

Al die tijd was Rutte premier. Speculaties dat dit zijn laatste kabinet was, neem ik niet serieus. Theorieën dat hij zo lang mogelijk aan de macht wil blijven daarentegen wel. Misschien is hij bereid in zijn volgende kabinet een behoudender toontje  aan te slaan als dat toevallig zo uitkomt. Maar als ik echt rechts was (wat ik niet ben) zou ik hem niet vertrouwen.