Het kabinet vindt het volgens premier Mark Rutte onwenselijk dat alle coronamaatregelen telkens maar weer uitlekken. Hij zegt er alles aan te willen doen om dat te voorkomen. Maar tja, het kabinet moet ook overleggen met allerlei belangengroepen, en het is volgens de premier niet uit te sluiten dat die met het nieuws naar de pers lopen.

Dat heeft Rutte vandaag aan de Tweede Kamer geschreven. Hij reageerde op een verzoek van PVV-leider Geert Wilders (gesteund door de rest van de Kamer) om uitleg. Wilders vindt het ‘schandalig dat de Kamer zo ongeveer als laatste in Nederland wordt geïnformeerd’ over de coronamaatregelen.

De opwinding van Wilders (als die echt zou zijn) snap ik niet. Die van de rest van de Kamer ook niet. En de brief van Rutte verbaast me al helemaal. Want iedereen weet hoe het komt dat alle kabinetsvoornemens zo snel in de publiciteit belanden. Dat komt niet – of alleen voor een heel klein deel – doordat ‘belangengroepen’ hun mond voorbij praten. Nee, het is het kabinet zelf dat lekt. Vaak dagen van te voren al wordt het coronanieuws uitgezet. Valt het slecht in de samenleving, dan kunnen Rutte en co het nog aanpassen. Vandaar dat de gelekte informatie ‘veelal onvolledig en soms zelfs onjuist’ is, zoals Rutte schrijft.

Rutte kan zoiets natuurlijk niet toegeven, want het is nu eenmaal ‘not done’ om de boel voortijdig bekend te maken. Maar de verontwaardiging bij Kamerleden is – om het vriendelijk uit te drukken – gespeeld.  Zeker fracties die wel eens deel hebben uitgemaakt van een coalitie – daar hoort Wilders als voormalig gedoger ook min of meer bij – zijn exact op de hoogte van de praktijken in politiek Den Haag. Een groot deel van het nieuws wordt eerder ‘uitgezet’ in krant, radio of tv, zodat latere bijstelling nog mogelijk is als de reacties al te negatief zijn.

Dit is een praktijk die al decennia bestaat. De een lekt meer dan de ander, maar iedereen doet er vroeg of laat aan mee. Ook de oppositiepartijen overigens. Als die tenminste iets interessants te lekken hebben, wat zelden voorkomt.

Mocht er sprake zijn van ontwikkelingen die echt geheim dienen te blijven, dan blijven ze dat ook. Over het inhoudelijke deel van de kabinetsformatie bijvoorbeeld is nog zo goed als niks gelekt. Daar had tot dusver niemand belang bij. Komen de kranten erover vol te staan, dan kan iedereen op zijn vingers uittellen dat de formatie er bijna opzit. En dat het dus tijd wordt na te gaan hoe het voorgenomen beleid in de samenleving valt.