Tenzij een lakei voor oud&nieuw novitsjok*) in zijn onderbroek smeert of hij een Oekraïense drone op zijn kop krijgt, kan Vladimir Poetin terugblikken op een goed jaar. De geopolitieke situatie heeft zich ontwikkeld op een manier die hij aan het begin van het jaar niet had kunnen voorzien. Een dictator eigent zich successen altijd toe, dus hij zal zeggen: allemaal dankzij mijn genie. Dat hij zat te glimmen op zijn jaarlijkse persconferentie, de gebruikelijke marathon  in zelfbevlekking en gekietel door streng geselecteerde vragenstellers, viel te begrijpen.

De ‘speciale militaire operatie’ in Oekraïne verloopt beter dan hij had mogen verwachten. Het Oekraïense zomeroffensief is mislukt. President Volodymyr Zelensky heeft moeten ervaren dat hij na bijna twee jaar oorlog niet langer de onbetwiste vader des vaderland is. De Oekraïense legerleiding en de Westerse adviseurs bekvechtten over de oorlogsvoering. En de berichten dat er grote tekorten aan munitie dreigen, zal ook hij gelezen hebben.

De oorlog lijkt uit te lopen op een ouderwetse slijtageslag die in het voordeel van Poetin dreigt uit te pakken. Hij kan putten uit een drie keer zo grote bevolking en een veel grotere economie. Daarnaast zorgen Noord-Korea en Iran er met leveranties van kanonnen, munitie en drones voor dat zijn arsenaal op peil blijft. En zijn Chinese vriend voor het leven Xi Jinping houdt hem met economische en diplomatieke steun de rug vrij.

Over de toestand van het thuisfront kan hij evenmin klagen. De oorlog heeft inmiddels naar schatting 315.000 doden en gewonden gekost, maar als er al gemor zou zijn, dringt het niet door de dikke muren van het Kremlin. De Westerse sancties hebben de economie vooralsnog niet ernstig ontwricht. In juni leek het even spannend te worden toen kameraad Jevgeni Prigozjin in opstand kwam en oprukte naar Moskou, maar de bevelhebber van het Wagner-huurlingenleger kreeg koude voeten. Prigozjin ligt nu onder een Peterburgse grafzerk.

De grote winst viel hem door buitenlandse ontwikkelingen in de schoot. Het Westen lijkt oorlogsmoe te worden. In de VS blokkeren de Republikeinen het laatste steunpakket voor Kiev. Als alles komend jaar naar wens verloopt, trekt zijn bewonderaar Donald Trump weer in het Witte Huis. En als Trump doet wat hij zegt en uit de NAVO stapt of, waarschijnlijker, aan haar lot overlaat, kan Poetin de politieke hoofdprijs opstrijken. Dat zou wel eens kunnen uitlopen op het zoveelste demasqué van Europa. Bij alle pretenties over een eigen hoofdrol in de wereldpolitiek, blijft het zonder de VS militair en organisatorisch in de tweede divisie spelen. Bovendien zullen de verdeeldheid in de EU en scepsis over verder steun aan Kiev toenemen.

Nu al kan Poetin in Brussel rekenen op zijn een-mans-vijfde colonne, de Hongaarse premier Viktor Orban. Orban hield deze week 50 miljard aan steun voor Kiev tegen. Omdat Orban de toetredingsonderhandelingen met Kiev niet saboteerde, konden de collega’s deze blamage nog enigszins wegmoffelen. Maar Orban zal zand blijven strooien in het Europese raderwerk en de andere regeringsleiders staan vrijwel machteloos.

Als de oorlog met Oekraïne op het slagveld blijft vastzitten, wordt het voor Poetin interessant om te zien wat Duitsland en Frankrijk gaan doen. Het duurde even maar Berlijn en Parijs sloten zich uiteindelijk aan bij de rest van het Westen. Maar als de VS als pilaar van het bondgenootschap wegvalt, zouden ze in Berlijn en Parijs wel eens minder standvastig kunnen worden. De druk op Kiev om een wapenstilstand met Moskou te sluiten, met verlies van grondgebied, zou kunnen toenemen.

In de twee belangrijkste Europese hoofdsteden houden de voorstanders van deze lijn zich vooralsnog op de achtergrond. Maar in Kiev beseffen ze ongetwijfeld dat dit niet meer dan een momentopname hoeft te zijn. Berlijn en Parijs denken van oudsher in een exclusieve relatie met Moskou te staan. Dat is deels romantiek, een selectieve lezing van de geschiedenis, maar vooral realpolitik. Rusland mag dan in veel opzichten een derde wereld land zijn, het is wel een kernmacht. En Duits-Franse wankelmoedigheid heeft voor Poetin als bonus dat het de solidariteit van het Westen ondermijnt. De spanningen tussen de Oost-Europese staten, minus Hongarije, en Duitsland en Frankrijk zullen vermoedelijk oplopen. Als Mark Rutte inderdaad NAVO-chef wordt, moet hij meteen een potentieel existentiële crisis zien te bezweren.

Hij zal het wel niet doen, maar Poetin zou een bedankbriefje naar de Hamas-leiders in Qatar mogen sturen. De pogrom van zeven oktober en de oorlog tussen Israel en de islamitische terreurorganisatie is het ultieme verrassingsgeschenk. De oorlog leidt af van de verschrikkingen die hij in Oekraïne aanricht. De regering in Jeruzalem is een bron van tweedracht in het Westen, ook door de toegenomen polarisatie in met name  Duitsland en Frankrijk met zijn grote moslimbevolking. Voor je op de kerstmarkt aan de Gluehwein kan, moet je eerst door de metaaldetector. En bij wijze van toegift, het Westen heeft in het ‘globale zuiden’ nog meer krediet verspeeld door Moskou wel maarJeruzalem veel minder hard te veroordelen wegens oorlogsmisdaden.

Dat betekent uiteraard niet dat Poetin het komend jaar onbekommerd tegemoet kan zien. Er is geen enkele garantie dat het blijft meezitten. In de VS kunnen ze bij zinnen komen en Trumps comeback verhinderen. De EU slaagt er al voortmodderend in de rijen gesloten te houden. De oorlog kan een voor hem alsnog rampzalige wending nemen. Allemaal niet onmogelijk, maar voorlopig blijft de vlag in het Kremlin in top.

*) Met dit gif probeerde de Russische geheime dienst de dissident Aleksej Navalny te vermoorden.