Nederland wil dat Polen voor straf geen EU-subsidies meer krijgt omdat het heeft gezegd dat Poolse wetten belangrijker zijn dan uitspraken van het EU-hof. Gaat niet gebeuren. Nederland wil ook dat Polen zijn stemrecht in de Europese raad verliest zolang het zijn rechtstaat niet op orde heeft. Ook dat gaat niet gebeuren.

Wat er dan wel gaat gebeuren? Niets eigenlijk. Polen kan gewoon zijn gang blijven gaan, al is het op de voorbije EU-top onderhouden over zijn recalcitrante opstelling. Volgens premier Mark Rutte was het ‘een stevig gesprek’. Maar daar blijft het dan ook bij. Dat wil zeggen: de Poolse regering zal misschien een paar komma’s verschuiven en optisch een heel klein beetje inbinden, maar meer gaat ze echt niet doen.

Voor veel Europeanen misschien niet uit te leggen, en voor de Tweede Kamer een zware teleurstelling. Maar degenen die het voor het zeggen hebben in de EU willen geen ruzie. En dat zijn niet Rutte of de leiders van een ander klein of ‘middelgroot’ land. Dat is de Duitse bondskanselier Angela Merkel. Misschien dat de Franse president Emmanuel Macron ook nog zijn zegje mag doen, maar in feite is er maar één baas in de EU: Merkel. De top van donderdag en vrijdag was waarschijnlijk haar laatste, maar geloof maar niet dat haar (vermoedelijke) opvolger Olaf Scholz zich toeschietelijker zal opstellen als het om conflicten met Polen gaat.

Duitsland grenst aan Polen. Het heeft er geen enkel belang bij dat dit land uit de EU verdwijnt, want dan zou Duitsland weer aan de buitengrens van de EU komen te liggen. Dat willen de Duitsers absoluut niet. En zolang zij de grootste lidstaat zijn in de unie en het voor het zeggen hebben (altijd dus) blijft dat zo.

Daar komt nog eens bij dat Polen veel vrienden heeft in Oost-Europa. De belangrijkste daarvan is Hongarije, al zijn er meer. Moeten die soms ook allemaal weg uit de EU? Nadat we het Verenigd Koninkrijk ook al zijn kwijtgeraakt? Dan zou er van het Europees samenwerkingsverband nog minder overblijven dan in de jaren negentig. Niemand die dat wil, nietwaar?

En bovendien: als we Polen en Hongarije wegpesten, waarom dan niet Griekenland, Italië, Frankrijk, ja, België? Al deze landen nemen een loopje met het Europese stabiliteitspact, terwijl ze wel de euro hebben ingevoerd. Zelfs Duitsland had nog niet zo lang geleden een financieringstekort dat volgens de strenge Brusselse regels veel te hoog was. Dus waar hebben we het over?

Kortom: laat Polen maar een beetje met rust. Als de regering in Warschau het al te bont maakt, mag er best enig rumoer ontstaan, als dat maar niet uitmondt in al te hevige twisten. En trouwens: over twee jaar zijn er weer verkiezingen in Polen. Misschien verliest de ultraconservatieve partij van premier Mateusz Morawiecki die wel van een wat liberaler ingestelde politieke beweging. Dan lost het probleem zich toch vanzelf op?