Bijna een kwart van het kiezersbestand heeft op 22 november op de PVV van Geert Wilders gestemd. Te oordelen naar de opiniepeilingen is zijn aanhang daarna nog aanzienlijk gegroeid. Wat verwachten al die mensen van de partij?

In de eerste plaats natuurlijk een forse daling van de migratie. Wilders heeft beloofd dat er een complete asielstop zou komen, maar om die af te dwingen heeft hij te weinig Kamerzetels. Om te kunnen regeren is de PVV afhankelijk van de VVD en het NSC, en die willen allebei niet zover gaan. Wilders zelf begint trouwens al terug te krabbelen. Er zijn ‘grotere problemen dan het tegengaan van de asiel- en migratiestroom’, zei hij in een poging ‘mild’ over te komen. Daarmee gaf hij zijn belangrijkste punt eigenlijk al min of meer weg.

Pieter Omtzigt, de grote man bij NSC, heeft de ambitie uitsproken dat het aantal migranten tot 50.000 per jaar zou worden beperkt. Wat er gebeurt als dat aantal overschreden wordt, zei hij er niet bij. Volgens zijn nummer 2 Nicolien van Vroonhoven moeten dan ‘alle alarmbellen gaan rinkelen’. Ik dacht dat die allang rinkelden, maar goed. Bovendien: 50.000 is nog best veel. Bijna een stad zo groot als Emmen, zal ik maar zeggen.

De grens sluiten, zoals de PVV eerder voorspiegelde, is hoe dan ook een illusie. Zijn belangrijkste verkiezingsbelofte zal Wilders dus niet kunnen leveren.

Maar ook de andere beloftes van Geert zijn onhaalbaar. Neem zijn toezegging dat de tandartszorg gratis wordt. Of dat de AOW-leeftijd weer omlaag gaat naar 65 jaar. Dat zijn dingen die op zich wel te realiseren zijn, maar ze kosten enorm veel geld. Geld dat VVD en NSC nooit zullen verschaffen.

Volgens de PVV is er geld zat. ‘De Klimaatwet, het Klimaatakkoord en alle andere klimaatmaatregelen gaan direct door de shredder,’ staat er in het verkiezingsprogramma van de partij. Als je de uitgaven om de opwarming van de aarde te bestrijden op zak houdt, is er meer dan voldoende financiële ruimte om alle wensen te kunnen betalen, aldus Wilders.

Helaas is dat niet het standpunt van in elk geval de VVD. ‘Klimaatverandering heeft grote, directe gevolgen voor ons land,’ lezen we in het verkiezingsprogramma van die partij. Van ‘shredder’ is hier geen sprake. In de toekomstvisie van NSC trouwens ook niet. Het lijkt me bovendien ondenkbaar dat de VVD van haar klimaatstandpunt zou terugkomen nadat premier Rutte (ook  VVD) in het vorige regeerakkoord juist de ambitie voor het klimaatbeleid heeft verhoogd.

Het ziet er eerder naar uit dat Wilders, wil hij zich van steun van VVD en NSC verzekeren, zijn eigen programmapunten door de shredder moet halen. Daar is hij trouwens mee bezig. Vóór de verkiezingen zei hij al dat hij bereid is tot ‘concessies’.

Ik vrees dat iedereen die op de PVV heeft gestemd dus van een koude kermis thuiskomt. Er zal veel minder veranderen dan de kiezers van Wilders hoopten. Zeker omdat het PVV-kabinet naar ik aanneem snel zal vallen. Als het er al komt.