Rutte-IV regeert nog steeds, zij het in vergaand demissionaire staat, en dat is te merken. Het kabinet heeft afgelopen vrijdag niet minder dan 1 miljard euro vrijgemaakt voor militaire hulp aan Oekraïne. Gevoegd bij wat er al eerder werd gereserveerd mogen president Zelensky en zijn regering voor dit jaar op 3 miljard rekenen.

Mededelingen daarover hebben tot grote woede geleid van Geert Wilders en zijn PVV en van de BBB. Beide partijen, die onderhandelen over de vorming van een nieuw kabinet, reageerden de voorbije dagen onaangenaam getroffen op het besluit.  Wilders liet weten: ‘Terwijl de PVV knokt voor Nederland vliegen de miljarden op een vrijdagmiddag naar het buitenland.’ Volgens Geblondeerde Geert zou het geld meer dan welkom zijn geweest voor bijvoorbeeld een verlaging van het eigen risico in de gezondheidszorg, die zo prominent in zijn verkiezingsprogramma staat.

Ook BBB-Kamerlid Henk Vermeer klaagt dat ‘een demissionair kabinet zulke toezeggingen doet zonder overleg’. De informateurs Richard van Zwol en Elbert Dijkgraaf zijn al evenmin in hun nopjes met de getoonde voortvarendheid van de ministersploeg, al formuleren zij het wat terughoudender.

De boze commentaren staan daarentegen in schril contrast met uitlatingen van de VVD en het NSC. Beide onderhandelingspartners van de PVV en de BBB juichen de gulheid van het kabinet voor Oekraïne van harte toe. Dus wat willen Wilders en Vermeer nu eigenlijk? Als de bewindslieden vooraf deelnemers aan de formatiegesprekken op de hoogte hadden gesteld van hun plannen, had de verdeeldheid meteen bij die partijen gelegen.

Het zou bovendien niet erg democratisch zijn geweest om de rest van de Tweede Kamer te passeren. De rechtse vier mogen dan wel met elkaar overleggen over de vorming van een nieuw kabinet, het is allerminst zeker dat die poging slaagt. Volgens de laatste berichten neemt de spanning tussen het viertal alweer toe. Haast lijkt me daarom niet op zijn plek. Dat VVD-leider Dilan Yeşilgöz als minister van Justitie ook deel uitmaakt van het kabinet doet niet zoveel ter zake. Zij heeft in deze kwestie (voor de verandering) hetzelfde standpunt als minister en als Kamerlid.

Bovendien: Wilders mag dan wel beweren dat hij open staat voor gesprekken over een financiële bijdrage aan Oekraïne, zijn uitlatingen tot dusver doen anders vermoeden. De PVV-leider heeft zich altijd laten kennen als steun en toeverlaat van de Russische president Vladimir Poetin. Het politieke opportunisme mag dan op dit moment bij hem voorop staan, het is nog verre van duidelijk of dit wel zal beklijven. Zijn trouwe liefde voor de  Hongaarse president Viktor Orbán, een gezworen vriend van Poetin, doet in elk geval anders vermoeden.

En dat de BBB hem ter zijde staat bij ongeveer alles wat hij zegt hoeft geen verwondering te wekken. Deze partij heeft zich de laatste tijd (en ook al daarvoor) ontwikkeld tot een bijwagen van de PVV.

Het probleem van Wilders is denk ik niet zozeer het huidige kabinetsvoornemen, maar de onmin tussen de onderhandelende partijen. De VVD en het NSC wekken tenminste nog de indruk uit te zijn op een groei van de economie. Ze doen in hun verkiezingsprogramma’s voorstellen in die richting. Wilders helemaal niet. Hij is alleen bezig met het verdelen van de buit. Géén bezuinigingen. Géén lastenverhogingen. Alleen maar minder migranten. Of geen migranten.

Maar tja, blijkbaar is dat wat de gemiddelde Nederlander wil.