Valt Rutte IV binnenkort? Spanningen zijn er genoeg. De VVD-fractie weigert akkoord te gaan met de asielwet die de coalitiepartijen een paar maanden terug zo moeizaam overeenkwamen. De liberale Kamerleden verzetten zich met hand en tand tegen de bepaling dat gemeenten verplicht worden asielzoekers op te vangen.

Bij de ChristenUnie hebben ze (net als bij D66 overigens) het asielakkoord tegen heug en meug geslikt, want zoals elk oud-Hollands compromis bevat dat voor alle partijen vrijwel onacceptabele punten. De mannenbroeders willen nu uiteraard dat de VVD hetzelfde doet. Samen uit, samen thuis. Daarom overwegen leden van de ChristenUnie op een aanstaand partijcongres een motie in te dienen om de samenwerking met de ‘onbetrouwbare VVD’ op te zeggen.

Er is dus reden genoeg om bezorgd te zijn. Toch denk ik dat het niet zo’n vaart zal lopen.

Om te beginnen schakelt de VVD de Grote Baas Mark Rutte persoonlijk in. Die verschijnt vandaag tijdens een fractievergadering om haar ervan te ‘overtuigen’ (zoals dat formeel heet) haar weerstand te staken. De premier is er speciaal voor teruggevlogen uit Egypte, waar een grote klimaattop aan de gang is. De opwarming van de aarde mag belangrijk zijn, de toekomst van Rutte IV is belangrijker. Niet dan?

Waarschijnlijk zal de partijleider er niet in slagen de VVD-fractieleden te doordringen van de noodzaak dat gemeenten asielzoekers moeten herbergen. Die fractieleden hebben hun hakken zo diep in het zand gezet dat dat onbegonnen werk is. Maar Rutte kan wel het machtswoord spreken. Dat houdt in dat hij kan dreigen met hel en verdoemenis als de met zoveel pijn en moeite overeengekomen deal niet wordt getekend. ‘Blijven jullie dwarskoppig, dan zoek het verder maar uit. Maar dan wel zonder mij,’ zal hij vermoedelijk zeggen. Ik denk dat een ruime meerderheid van de fractie dan eieren voor haar geld zal kiezen. Voor een paleisrevolutie onder leiding van Edith Schippers zal ze het nog wel te vroeg vinden. Edith ook, neem ik aan.

Natuurlijk, over een paar weken is er een VVD-congres. De leden kunnen dan allerlei hele enge moties indienen, die levensbedreigend zijn voor de toekomst van het kabinet. Dat zullen die leden vermoedelijk ook doen. Alleen: Rutte en de rest van de VVD-top kunnen vervolgens denken: de fractie is onafhankelijk. Die bepaalt de koers, niet de leden. En zo is het ook.

Nog steeds dreigt dan het gevaar van de ChristenUnie. Ook de leden daarvan nemen mogelijk een voorstel aan om de band met die o zo oneerlijke liberalen door te snijden. Maar zou partijleider Gert-Jan Segers zich daar veel van aantrekken? Zonder VVD staat zijn partij aan de kant en zal ze daar blijven staan, wat er ook gebeurt. Dan is ze een kleine oppositiepartij. Dan ben je toch liever een kleine regeringspartij?