De Eerste Kamer stemt over een week over de spreidingswet. Die wet moet gemeenten ertoe verplichten eventueel meer asielzoekers te huisvesten. Het wordt spannend. Zou een meerderheid zich achter de wet scharen?

In de Tweede Kamer gebeurde dat wel, maar de VVD – destijds nog full swing regeringspartij – deed niet mee. De liberalen voelen er niets voor lagere overheden te dwingen als het gaat om het onderdak bieden aan asielzoekers. Hun goede recht natuurlijk.

Het (nog steeds zittende) kabinet is wél voor. Dat betekent dat justitieminister Dilan Yeşilgöz ook voor is. Althans als minister. Als Kamerlid, wat zij sinds de verkiezingen van 22 november óók is, is zij tegen. Ze diende zelfs een motie in die de senaat opriep de wet voorlopig niet te behandelen, een motie de ze later overigens weer afzwakte.

Maar mogelijk moet ze nog een draai maken, ditmaal als partijleider. Uit een onderzoek van het tv-programma EenVandaag blijkt namelijk dat de VVD-kiezers in meerderheid vóór de wet zijn. Ze achten die spreidingswet onvermijdelijk nu het met het onder dak brengen van vluchtelingen in opvangkamp Ter Apel zo’n puinhoop is geworden. Niet minder dan 57 procent van de VVD-achterban steunt de spreidingswet inmiddels.

Dat is wel een probleempje voor de VVD. Immers: met het negeren van de kiezerswens zijn ze bij die partij erg voorzichtig. De wens van het electoraat is heilig. Zeker sinds de liberalen bij die stembusgang maar liefst 10 zetels achteruit kachelden. Wie weet kiezen straks nóg meer stemgerechtigden het hazenpad. De VVD is nu derde partij in plaats van eerste, wat ze toch meer dan een decennium geweest is. En Yeşilgöz was deze keer voor het eerst hun lijsttrekker, in plaats van de nu al met heimwee herdachte Mark Rutte.

Het komt wel een beetje ongelukkig uit voor de VVD dat er ook een kabinetsformatie aan de gang is, waarin zij  een belangrijke rol speelt. Het terugdringen van het aantal asielzoekers staat daarbij bovenaan het menu. Dat zal ook ongetwijfeld gaan gebeuren als dit kabinet er komt.

De partijen die onderhandelen over een nieuw regeerakkoord zijn PVV en BBB (tégen de spreidingswet) en VVD en NSC. Het electoraat van NSC is volgens een peiling ook al voorstander van de spreidingswet. De staatssecretaris, de VVD’er Eric van der Burg (formeel de ondergeschikte van Yeşilgöz), is uiteraard ook voor. Sterker nog: hij heeft de wet zelf bedacht.

Tja, wat doe je dan? Misschien is het beter die wet in de Eerste Kamer toch aan een meerderheid te helpen. Later dit jaar treedt hij dan in werking. Tegen die tijd is het regeerakkoord wellicht af. Kan de VVD weer tegengas geven. En laten zien dat het ze – na het geven van dit ‘verkeerde signaal’ – menens is met het terugdringen van de vluchtelingenstroom.