Het kabinet is niet gevallen vannacht. Sommige mensen hadden dat wel verwacht, vaak zelfs gehoopt, maar het is niet gebeurd. Misschien zullen de ministers ooit nog een keer aftreden, maar ik zie het er voorlopig niet van komen. Kabinetten vallen niet vanwege politieke problemen en zeker niet omdat iedereen dat graag wil. Kabinetten treden af na een gezamenlijk besluit vlak voor de verkiezingen, als een soort offer aan het electoraat. Of ze vallen als een of meer van de coalitiepartijen denken dat ze er baat bij zullen hebben.
Dat laatste is nu niet het geval. De BoerBurgerBeweging (BBB) is bij de recente Provinciale Statenverkiezingen afgetekend als grootste geëindigd. Het risico dat ze bij een kort hierna te houden Tweede Kamerverkiezingen opnieuw de eerste plaats wegkaapt is veel te reëel. Zeker de VVD wil dat niet, want die partij is nu nog de grootste. In elk geval in de Tweede Kamer. Dat wil ze zo houden. Al was het alleen maar omdat de nummer 1 de premier mag leveren. Op dit moment is dat – zoals bekend – Mark Rutte. Nooit en te nimmer zal die meewerken aan zijn eigen ondergang. Wedden?
Maar ook de andere regeringspartijen hebben er op dit moment geen enkele behoefte aan de kiezers tegemoet te treden. Ze kijken wel uit. Ze staan allemaal op verlies in de peilingen. Dus een stembusgang gaat ze zeer waarschijnlijk zetels kosten. En politieke partijen willen niet kleiner worden, maar groter. Wat ze ook mogen beweren over idealen en inhoud.
Het kabinet zal de komende tijd dan ook niet opstappen. Eerst moet BBB in de peilingen flink achteruit kukelen. Misschien krijgen die nieuwe Statenleden onderling wel ruzie en scheiden ze zich af. Of gaan straks de vers gekozen senatoren dat doen. Nieuwe, meteen succesvolle partijen hebben wat dat betreft een reputatie op te houden. Kijk maar naar de Lijst Pim Fortuyn. Kijk naar Forum voor Democratie.
Nou ja, er bestaat natuurlijk de mogelijkheid dat dit kabinet uitglijdt over een bananenschil. Helemaal in de hand heb je zoiets niet. Toen Harold Macmillan, die eind jaren vijftig, begin jaren zestig premier van Groot-Brittannië was, de vraag kreeg wat hij het meeste vreesde, zei hij: ‘Events.’ Je kunt de gang van zaken nooit helemaal voorspellen, laat staan beheersen.
Maar de kans is niet zo groot dat de coalitiepartners elkaar de komende tijd zullen loslaten. Hun leider is immers Rutte, en die heeft verstand van overleven. Zelfs ruim twee jaar terug, toen haast niemand na de ‘Omtzigt, functie elders’-affaire nog een cent gaf voor zijn papieren, wist hij zich als een ware Houdini te bevrijden uit zijn kluisters.
Vannacht was hij weer in vorm. Er zijn verbeteringen nodig op tal van politiek gevoelige dossiers, sprak hij, terwijl hij ferm in de camera’s blikte. Toch hoeft het regeerakkoord wat hem betreft niet te worden opengebroken.
Kortom: hij zei van alles, maar hij deelde niets mee. Zo moet het.
Geef een reactie