Nu de gemeenteraadsverkiezingen achter de rug zijn, breekt overal de tijd aan om colleges te vormen. Dat valt nog niet mee, want welke partijen moeten er gaan samenwerken? De kiezer heeft in veel steden en dorpen een lokale lijst de grootste gemaakt, maar wat is dat voor groepering? Vaak gaat het om een nogal populistisch angehaucht clubje, dat in de campagne gouden bergen heeft beloofd (vandaar het grote aantal stemmen). Nette landelijk georganiseerde partijen hebben doorgaans niet veel trek om met deze luitjes een coalitie te vormen. Vooral partijen ter linkerzijde, zoals D66, PvdA en GroenLinks, tonen zich weigerachtig.

Neem de gemeente Den Haag. Daar werd de Groep De Mos de grootste met 9 zetels, een winst van 1. Of deze lijst rechts-populistisch is hoef je nauwelijks te vragen. Oprichter en partijleider Richard de Mos zat drie jaar in de Tweede Kamer voor de PVV.

Ook valt het gedrag van De Mos moeilijk als ‘onbesproken’ aan te duiden. Vier jaar geleden eindigde zijn partij eveneens als grootste bij de verkiezingen. De Mos mocht zich wethouder gaan noemen. Het college bestond verder uit VVD, D66 en GroenLinks, een nogal wonderlijk gezelschap. Maar in 2019 verscheen de politie op het Haagse stadhuis. De Mos en een partijgenoot (ook wethouder) werden beschuldigd van corruptie. Zij moesten onder hevige kritiek van de rest van de raad hun ontslag indienen. PvdA en CDA traden toe tot het nieuwe Haagse stadsbestuur, dat de rit wist uit te zitten.

De Haagse kiezer ligt blijkbaar niet wakker van de aantijgingen aan het adres van De Mos en beloonde zijn lijst met zetelwinst. Is dat aanleiding voor de overige partijen om hun bezwaren in te slikken en toch maar met hem in zee te gaan?

De VVD ( 7 zetels) zegt niks, een signaal (lijkt me) dat ze zoiets niet onmogelijk acht. Maar D66 (8), PvdA(3) en GroenLinks (5) willen niet, in elk geval zeker niet zolang Richard de Mos nog niet uit zijn eigen partij is gestapt. Een wat genuanceerder standpunt daarentegen neemt gek genoeg de Partij voor de Dieren (3 zetels) in. Fractievoorzitter Robert Barker vindt een coalitie weliswaar ‘niet logisch’, maar wil wel het gesprek met een verkenner aangaan. Voorwaarde die hij stelt is dat het nieuwe gemeentebestuur verder gaat met het ‘vergroenen’ van Den Haag. Ik sluit niet uit dat Groep De Mos daartoe bereid is, of in elk geval een coalitieakkoord wil sluiten waarin zoiets min of meer staat.

Maar opgeteld komen Groep De Mos, VVD en Partij voor de Dieren niet aan voldoende zetels, zelfs niet als ook het CDA (3 zetels) zou meedoen. Misschien is een coalitie mogelijk met een klein partijtje waarmee VVD en PvdD landelijk voor geen goud zouden willen samenwerken. DENK bijvoorbeeld, dat 2 zetels heeft. Voor een plekje op het pluche moet je wat overhebben, niet dan?

Het alternatief is een ingewikkelde constructie waarbij versplinterd links in zee gaat met gematigd rechts. Die kant zal het uiteindelijk wel opgaan, vermoed ik. Waarna vier jaar lang het gejammer zal weerklinken van De Mos en de zijnen dat ‘de wens van de kiezer’ is genegeerd.