Het vierde kabinet-Rutte kwam op 7 juli vorig jaar ten val over het migratiebeleid. Wie is daar eigenlijk iets mee opgeschoten?

Niet de vier partijen die deel uitmaakten van de coalitie in elk geval. Ze hebben allemaal flink verloren bij de Kamerverkiezingen van 22 november. De VVD moest 10 zetels inleveren. D66 15. Het CDA duikelde van 15 naar 5 zetels. En de ChristenUnie van 5 naar 3. Het migrantenprobleem werd door de ondergang van Rutte IV uiteraard ook niet opgelost.

Wie wel profiteerde van de nieuwe verkiezingen was extreemrechts. Om te beginnen natuurlijk de PVV. Die ging er maar liefst 20 zetels op vooruit en werd met 37 Kamerzetels afgetekend de grootste partij.

BBB zal het stembusresultaat wellicht een beetje zijn tegengevallen na de zo succesvol verlopen Provinciale Staten- (dus senaats)verkiezingen. Niettemin steeg de club van Caroline van der Plas van 1 naar 7 zetels. Voor een beginnende partij helemaal niet slecht.

Misschien mag je NSC van Pieter Omtzigt niet voluit extreemrechts noemen, maar veel scheelt het niet. Tot voor kort bestond deze partij helemaal niet. Toch nestelde ze zich dankzij de verkiezingen meteen in de top 4 met 20 zetels.

Deze drie partijen onderhandelen nu met verliezer VVD (nodig voor een Kamermeerderheid) over de vorming van een nieuw kabinet. Hoog op de agenda staat uiteraard het migratieprobleem.

Zal dat ooit verdwijnen? Dat lijkt me zeer onwaarschijnlijk. Het is zelfs de vraag of PVV-leider Geert Wilders, die daar zo’n enorm punt van maakt, dat eigenlijk wel wil. Zie het stukje ‘Populisten hebben geen belang bij oplossing asielprobleem’ van Peter van Nuijsenburg dat op 21 december op deze site verscheen.

De partij van Wilders heeft – afgezien van een kansloos Nexit-referendum – maar één thema dat haar onderscheidt van de rest. Dat zijn de ‘buitenlanders’ die zich in dit land hebben gevestigd.

Zelfs in het theoretische geval dat Wilders erin zou slagen ervoor te zorgen dat de grenzen dichtgaan, blijft het aantal hier al gevestigde Turken, Marokkanen, Surinamers en wat dies meer zij aanzienlijk. Zij zullen niet vertrekken. Waarom zouden ze ook? Velen van hen hebben de Nederlandse nationaliteit. Desondanks zal de hoeveelheid Nederlanders die geen ‘roetmop’ in de straat wil aanzienlijk blijven.

Wat zou de PVV ermee opschieten als de natte droom van deze groep wordt vervuld? Het zou de partij van haar belangrijkste onderwerp beroven. Het zetelaantal zou heel snel zakken. Misschien zelfs onder dat van de kampioen van eergisteren, FvD.

Voor de VVD is de ondergang van het kabinet niet minder dan rampzalig. Die betekende het einde van haar leider Mark Rutte, op wie je van alles kunt aanmerken, maar onder wiens leiding de partij meer dan 10 jaar de grootste was. De liberalen bleken niet in staat een zelfs maar bij benadering even goede opvolger aan te wijzen. Ook na het onvermijdelijke vertrek van partijleider Dilan Yeşilgöz is zo iemand er niet.

De VVD is nu de derde partij in de Kamer. Ze moet zelfs het gehate GroenLinks-PvdA voor zich dulden. Misschien waren de personen die Rutte IV vormden enigszins op elkaar uitgekeken. Toch lijkt de beslissing om dit kabinet de nek om te draaien achteraf vooral betreurenswaardig.