Dat de VVD niet aan een kabinet-Wilders kan meedoen omdat ze 10 zetels heeft verloren is kletskoek. In 2002 raakten de liberalen 14 zetels kwijt en gingen ze na enig formeel tegenstribbelen niettemin regeren. In 1986 bedroeg het verlies 9 zetels, maar geen haar op het hoofd van de toenmalige partijtop dacht eraan om in de oppositie te gaan. En veel recenter: na de verkiezingen van 2017 had de VVD 8 zetels minder dan de vorige periode. Toch overwoog lijsttrekker Mark Rutte geen moment om buiten de coalitie te blijven.

Dat de VVD niet wil regeren komt doordat ze niet wil dienen onder PVV-voorman Geert Wilders. Op zich begrijpelijk, maar noem het dan ook zo.

Pieter Omtzigt van NSC kan nu moeilijk wél tot de nieuwe (minderheids)regering toetreden. Hij heeft tenslotte al voor de verkiezingen gezegd dat de partij van Wilders het staatsrecht niet respecteert. Hij zal dus hoogstwaarschijnlijk niet verder gaan dan ‘gedogen’, net als zijn VVD-collega Dilan Yeşilgöz.

Als die twee in deze houding volharden rest Wilders dan ook weinig anders dan een minderheidskabinet met BBB en enkele extreemrechtse snippers op de been te helpen. Dat kabinet wordt dan wel formeel gesteund door VVD en NSC, maar lang in functie zal het niet blijven. Ik schat in dat het binnen het jaar ten val zal komen omdat de twee gedoogpartners (of één van beide) een motie van wantrouwen van de oppositie steunen. Wellicht tot (zeer heimelijke) opluchting van Wilders zelf.

Verkenner Gom van Strien, die maandag met zijn werk begint, wacht hoe dan ook een ondankbare taak. Hij kan vermoedelijk niks anders doen dan de Tweede Kamer melden dat een meerderheidskabinet er niet inzit. Heel misschien dat Yeşilgöz alsnog ‘ja’ zegt tegen een halfzachte variant onder leiding van GroenLinks-PvdA-leider Frans Timmermans, maar die kans lijkt me klein. Ik denk eerlijk gezegd dat Timmermans niet eens toestemming krijgt van zijn twee partijen om een dergelijke coalitie te suggereren.

Een paar dagen geleden opperde ik dat de PVV voormalig SGP-leider Kees van der Staaij zou voordragen als verkenner. Geruchten daarover circuleerden wel, maar bleken ‘nepnieuws’. De opmerking dat Wilders ‘in eigen kring’ kennelijk niemand kon vinden was dus onjuist. Van Strien is wel degelijk senator namens de PVV. Overigens viel hij bij zijn eerste persconferentie al als leugenaar door de mand. De ‘eigen kring’ van de PVV bestaat uitsluitend uit zeer foute types.

Nieuwe verkiezingen (op termijn) lijken nu de enige manier om uit de impasse te komen. Hopelijk zijn VVD en NSC wel zo verstandig om premier Wilders de kans te geven te laten zien dat hij het echt niet kan. Daarna kan neem ik aan de VVD  enig bescheiden herstel tegemoet zien. NSC hoeft niet te rekenen op een nieuwe verkiezingsoverwinning. Die partij zal blijken niet meer te zijn dan een eendagsvlieg. Dus wie weet welke rare sprongen Sint Pieter nog gaat maken.