De verkiezingscampagne zit er bijna op. Nog een week en we mogen stemmen. Tijd voor een kleine evaluatie. Wat was het eigenlijk voor campagne?
Ik vrees dat ze in de geschiedenisboekjes zal verdwijnen als een van de saaiste van de laatste jaren. Misschien zelfs als een van de saaiste ooit.
Ze werd gekenmerkt door duiken en vluchtgedrag. De grote partijleiders – Pieter Omtzigt (NSC), Dilan Yeşilgöz (VVD) en Frans Timmermans (GroenLinks-PvdA) – draaiden behoedzaam om elkaar heen. Ze deden hun best harde aanvaringen te vermijden, in elk geval zo veel mogelijk. Van een ‘gamechanger’ was geen sprake.
Soms leek het de hoogste wijsheid zelfs om het gevecht maar helemaal niet aan te gaan. Timmermans verliet het Radio 1- lijsttrekkersdebat voortijdig om een bezoek te brengen aan de Duitse bondskanselier Olaf Scholz. Of dat bezoek niet op een ander moment kon plaatsvinden!
Ook bij het grote RTL-verkiezingsdebat kwam hij niet opdagen. Omtzigt zegde daarvoor eveneens af. De twee hadden het te druk. Te druk voor de kiezer of bevreesd voor elkaar? Bij het jeugdjournaaldebat van de NOS van zondag is Omtzigt evenmin aanwezig, want de opnames zijn op de dag dat zijn dochter afstudeert. Dat wist hij blijkbaar niet van te voren!
Wat nog een verrassing blijft is of Omtzigt beschikbaar is voor het premierschap, mocht zijn NSC als nummer 1 eindigen. En zo nee, of hij in dat geval een andere partijgenoot zal voordragen voor deze post. Onlangs liet hij nog weten die baan helemaal niet zo belangrijk te vinden. Waar heeft hij zich tegen Mark Rutte dan jarenlang druk over gemaakt? Zijn verkiezingsprogramma heeft hij ook al niet laten doorrekenen door het Centraal Planbureau (CPB), iets waar hij als oppositie-Kamerlid ongetwijfeld kritiek op zou hebben gehad.
Yeşilgöz ging met haar programma wel naar het CPB, net als Timmermans overigens. Ze is ook nog nergens niet verschenen waar je haar verwachten kon. Maar daarmee is ook alles gezegd. Ze komt wel, maar beperkt zich tot glimlachen en het geven van vage antwoorden.
In het begin leek ze toenadering te zoeken tot de PVV van Geert Wilders, maar later nam ze weer afstand van die partij. Niet dat ze de deur helemaal dichtgooide, want stel je voor dat je duidelijkheid biedt!
Timmermans deed hetzelfde tegenover Omtzigt. Hij liet eerder weten dat hij met hem kon lezen en schrijven, maar uitte daarna weer kritiek. Zonder hem echt te laten vallen uiteraard.
Intussen is de uitkomst van de verkiezingen wel duidelijk, als je althans mag afgaan op de peilingen. NSC en VVD worden de grootste partijen en zullen met elkaar gaan formeren. Of de PVV daarbij welkom is? Op die vraag krijgen we na de verkiezingen antwoord.
Timmermans eindigt op een relatief bescheiden derde plaats. Misschien zal hij zelfs de PVV nog voor zich moeten dulden. De linkse partijen zullen dus op de oppositiebankjes moeten plaatsnemen. Heel druk zullen ze het daar voorlopig niet krijgen. Ik verwacht namelijk een zeer, zeer lange formatie. Een meerderheidsregering zal niet makkelijk te vormen zijn. Misschien duren de besprekingen zelfs nog langer dan hun beide voorgangers.
Geef een reactie