Eindelijk heeft PVV-leider Geert Wilders informateurs voorgedragen die géén lid zijn van de PvdA. Het betreft Elbert Dijkgraaf (voormalig SGP-Kamerlid, gehuwd met de vroegere VVD-staatssecretaris en -minister Tamara van Ark) en Richard van Zwol. De laatste is staatsraad en gewezen topambtenaar. Hij is ook lid van het CDA, voor welke partij hij af en toe (niet heel spannende) bestuurlijke functies heeft vervuld. Of hij daar nog voor in aanmerking zou komen, is lang niet zeker. CDA-leider Henri Bontenbal is ‘niet blij’ met de benoeming van Van Zwol, al neemt hij vooralsnog een afwachtende houding aan.

Mocht Van Zwol lid zijn geweest van de PvdA (of GroenLinks) dan ging hij nu bange uren tegemoet. Partijleider Frans Timmermans van deze club heeft gewaarschuwd dat partijleden die in het door de PVV gedomineerd kabinet stappen geroyeerd zullen worden. Geldt dat ook voor informateurs? Die hebben toch geholpen een extreemrechts kabinet te vormen?

De twee vorige informateurs, Ronald Plasterk en Kim Putters, zullen het moeten afwachten. Hoewel ik niet denk dat met name Plasterk wakker zal liggen van een mogelijke verwijdering uit de partij waar hij al zo lang lid van is. Zijn column in De T. verschijnt nog altijd niet, anders zou hij er waarschijnlijk wel op zinspelen.

Mij lijkt het nogal kinderachtig dat GroenLinks-PvdA eventuele zondaren tegen de partijlijn een trap onder hun hol wil geven. (Net als zijn progressieve broeders D66, SP en Volt trouwens, maar die maken nóg minder kans om te gaan regeren.) Ik zou zeggen: laat ze hun gang gaan. Een royement zal dan wel goed overkomen bij de diehards in de linkse achterban, maar het zorgt verder alleen maar voor negatieve publiciteit. Die krijgen de progressieve partijen toch al meer dan genoeg.

Om hier nog op voort te borduren: het zou Wilders niet meevallen PVV-leden te verbieden bewindspersoon in een onwelgevallig kabinet te worden. Want zijn partij heeft – zoals bekend – helemaal geen leden. Hijzelf is het enige. Daarom kan hij ook geen wervende praatjes houden bij zijn eigen partijgenoten.

De kans dat iemand met PVV-sympathieën de neiging zal vertonen van een links of zelfs centrumlinks kabinet deel uit te gaan maken, lijkt me overigens te verwaarlozen.

Hoe lang Dijkgraaf en Van Zwol nodig zullen hebben om een kabinet in elkaar te sleutelen is niet bekend. Ik vrees dat het nog een hele tijd zal duren, als ze het al voor elkaar krijgen. Wat de Tweede Kamer betreft zijn ze al binnen acht weken klaar. We gaan het zien. Met iemand als NCS-leider Pieter Omtzigt aan de onderhandelingstafel is het kwaad kersen eten, zoals Wilders ongetwijfeld zal kunnen bevestigen. De Heilige Pieter pleegt soms nogal eens te vergeten wat hij zeer kort ervoor nog gezegd heeft.

Maar geen paniek. Zoals de grote staatsman Mark Rutte dikwijls heeft betoogd: er komt altijd een kabinet. En Rutte kan het weten: de toekomstige NAVO-chef leidt al bijna veertien jaar een regering.