Heel wat mensen vinden dat Mark Rutte te lang is aangebleven als premier. Zelf vindt hij dat inmiddels eveneens. ‘Als je dit al lang doet neemt je effectiviteit af,’ zei hij voor een Haags radiostation. ‘Als ik heel eerlijk ben, is dat natuurlijk ook ten koste gegaan van het profiel van mijn eigen club.’

Over dat laatste valt te discussiëren. Je kunt van mening zijn dat Rutte als minister-president steeds de aandacht naar de VVD toetrok die hij anders wat moeilijker had kunnen verwerven. In elk geval hebben de liberalen vier maal achtereen de verkiezingen gewonnen, soms met een fikse voorsprong.

Maar we hoeven niet bang te zijn dat zijn opvolgster Dilan Yeşilgöz zo lang op haar stoel blijft zitten, zegt ze zelf. Ze blijft – als ze tenminste als zodanig wordt gekozen – maximaal acht jaar premier, verklaarde ze in het AD. Ook zij is van mening dat Rutte erg lang op zijn post is gebleven. ‘Je kunt niet van iemand verwachten dat hij het land bij elkaar houdt door verschillen opzij te schuiven en daarna de partij weer met kleur op de wangen vooruit helpt.’

Na acht jaar, ofwel twee termijnen, lijkt het haar hoog tijd om plaats te maken voor een ander. Als het even kan een andere VVD’er uiteraard. De vraag is of je zoiets vooraf kunt beloven.

De meeste kabinetten in Nederland maken hun termijn niet af. Van de vier kabinetten-Rutte is dat alleen het tweede (met de PvdA) gelukt. De rest viel voortijdig. Rutte III toen er nog enkele maanden te gaan waren. De kabinetten I en IV moesten daarentegen al snel aftreden.

Wat gaat Yeşilgöz doen als haar eerste kabinet pakweg twee jaar zit en haar tweede drie jaar? Zou ze dan niet blijven als lijsttrekker? Ik vermoed van wel. Maar als het derde kabinet-Yeşilgöz nu eens wél de rit uitzit? Dan is ze negen jaar premier geweest. Een jaar langer dan de bedoeling was. Hoe dan ook een jaar langer dan ze had aangekondigd. Nog erger wordt het als haar eerste kabinet vier jaar regeert en het tweede na drie jaar vertrekt. Zou ze dan van een volgende periode als partijleider afzien?

Overigens moet Yeşilgöz eerst nog eens zien dat ze premier wordt. Volgens een vandaag verschenen peiling van Maurice de Hond is NSC van Pieter Omtzigt drie zetels gestegen naar 31, terwijl de VVD blijft steken op 26. Ik beweer hier niet dat de polls van De Hond betrouwbaarder zijn dan andere, waarin de liberalen wel aan kop gaan. Maar gezien de tamelijk kleine verschillen blijft het nog een paar weken spannend.

Omtzigt heeft eerder gezegd dat hij geen ambities heeft voor het premierschap. Toen hij zag dat die uitspraak hem stemmen, en daardoor zetels, kan kosten krabbelde hij terug. Hij laat nu boven de markt zweven dat hij misschien toch is over te halen.

Persoonlijk acht ik hem niet de juiste man om het land te leiden. Dan moet hij voortdurend compromissen sluiten in plaats van zijn gloednieuwe partij ‘met kleur op de wangen vooruit helpen’, zoals Yeşilgöz het noemt. Maar misschien vergis ik me wel.