We leven in een tijd die alle werkelijkheidszin kwijt is. Want een debat -zo werd het immers aangekondigd- kon je die schertsvertoning toch moeilijk noemen. Alles wat Trump en Harris deden tijdens die naar kijkcijfers hunkerende tv-show, was elkaar zwart maken, beschimpen, vliegen afvangen, in een kwaad daglicht plaatsen en beschuldigen van leugens.

Voorwaar, mediatiek  geen slechte formule om eens goed te scoren. In Thailand, mijn geadopteerde thuisland, was het midden in de nacht life te zien.  Op de sociale media waren er heel wat mensen, die hadden aangekondigd ervoor op  te zullen blijven.

Maar veel stelde het niet voor. Van een debat tussen een stel presidentskandidaten zou je mogen verwachten dat ze met hun plannen op de proppen komen. En met argumenten die aantonen dat die plannen het land vooruit gaan helpen. Zodat de kiezer aan de hand daarvan zijn keuze kan maken. Maar niets van dit alles.

Harris kwam niet veel verder dan de belofte van belastingverlaging voor de middenklasse en kleine zelfstandigen. Kennelijk een belangrijke doelgroep om electoraal zoveel mogelijk in te lijven. Vandaar dat ze ook nog even met wat sentimentele anekdotes kwam over haar eigen komaf uit dit milieu. Wat extra empathie is nooit weg natuurlijk.

Trump kwam met de ferme verzekering  dat hij als de grote leider die overal in de wereld respect afdwingt, de oorlog tussen Rusland en Oekraïne met een paar telefoontjes binnen 24 uur zou beëindigen. Dat was, wat Europa en daarmee ook Nederland aangaat, het belangrijkste wat er tijdens deze poppenkast te horen was.

En passant werd daarbij ook duidelijk dat hij net als Biden, niets van die Nordstream pijplijn moet hebben. Natuurlijk kon hij niet zover gaan om Biden te complimenteren met het opblazen daarvan. Hij beperkte zich wijselijk tot de verzekering dat die pijplijn onder zijn bewind nooit geopend zou zijn.

Waarbij maar weer eens goed duidelijk werd dat een werkbare verstandhouding tussen Rusland en Europa in de V.S. taboe is. Ongeacht welke partij er in het Witte Huis zit.

Een redelijke verstandhouding tussen Europa en Rusland wordt daar blijkbaar gezien als een bedreiging voor de Amerikaanse hegemonie. Niet onterecht natuurlijk, want Russische grondstoffen gekoppeld aan het technisch vernuft dat er in Europa rondloopt, zou de wereld in economisch opzicht best een poepje kunnen laten ruiken.

Wat de V.S. betreft moet dat ten koste van alles voorkomen worden. In dit opzicht geven Biden en Trump elkaar geen duimbreed toe. Het handhaven van het American Empire staat voor ze op de eerste plaats.

West-Europa is zijn voorname rol in de wereld na  de Tweede Wereldoorlog al kwijtgeraakt. En het heeft dat trauma inmiddels wel verwerkt. Er was trouwens weinig keus.

De V.S., die nu al driekwart eeuw alle solo’s in het wereldconcert spelen, hebben er grote moeite mee als ze de tweede partij moeten blazen. Tegelijkertijd beseft elke Amerikaanse politicus, dat het land in verval is. Dat ze steeds verder wegzakken in de oligarchie waartoe ze zijn verworden.

Juist zij weten beter dan elk ander dat met de tientallen lobbyisten die aan ze plakken, de z.g. democratie verworden is tot een farce. Juist zij weten maar al te goed van de oorlogen die de CIA moet uitvinden om het militair industriële complex te behagen. Van de hypocrisie die daarmee gepaard gaat.

Al die oorlogen die steeds opnieuw gerechtvaardigd worden  met morele beginselen: mensenrechten, democratie, internationaal recht van welke aard ook, soevereiniteit. Maar de V.S, zijn hun morele autoriteit allang kwijt. De hele wereld weet inmiddels wel dat al die verheven beginselen door Washington selectief gebruikt worden om hun economische belangen te belangen. Dat wil zeggen de belangen van een stel oligarchen.

Vandaar dat Trump naar het kiezerspubliek als vredestichter wilde overkomen. En zegt Harris kleine ondernemers met belastingverlaging te willen vertroetelen.

Om de schijn op te houden wordt er met miljoenen dollars elke vier jaar dezelfde poppenkast opgevoerd. Make America great again, roept Trump. Waarmee dan? Met meer dan hetzelfde? Harris heeft hier natuurlijk ook geen antwoord behalve doorgaan op die ingeslagen weg opgelegd door de oligarchen.

Dat zijn echter zaken die tijdens zo’n schijndebat  nooit ter sprake komen. Toch is het hoog tijd om die grote vraag nu eens te stellen. Kan Amerika zich werkelijk nog vernieuwen? Heeft het land voldoende veerkracht en vooral verbeeldingskracht om zichzelf nieuw leven in te blazen?

Onmogelijk lijkt het me niet. Maar misschien moet het land daarvoor eerst door een ‘eeuw van vernedering gaan’.  Zoals de Chinezen die hebben gekend toen het keizerrijk volkomen was verstard in ritueel.

In de V.S. zitten ze daar niet ver van af. De verkiezingscampagne, de debatten tussen de presidentskandidaten, de vlaggen, vaantjes, pamfletten, T-shirts en wat al niet, het is allemaal ritueel waarin het politieke bedrijf is versteend.

En dan al die politieke commentaren en analyses van specialisten, al dan niet met de laatste statistieken onderbouwd. Ook niet te vergeten al die artikelen door ijverige journalisten neergetikt. Wie gaat het winnen? Hoe liggen de kansen? Wie was de beste in het debat? Allemaal onbeduidende zaken, die deel uitmaken van hetzelfde ritueel en er niets toe doen.

In de Verboden Stad werden politieke besluiten afgelezen uit de ontlasting van de keizer, waar alle hovelingen zich omheen schaarden en er hun zegje over konden doen. Bij zo’n debat tussen presidentskandidaten in de VS gaat het er in feite niet veel anders aan toe.