VVD-leider Dilan Yeşilgöz is donderdag niet afgetreden. Dat had best gekund na een nederlaag van 10 zetels. Er zijn wel eens lijsttrekkers voor minder verdwenen. Ook blijven zitten overigens, dus het is een kwestie van smaak. Yeşilgöz is ook niet weggestuurd door haar fractie. Het was mogelijk geweest, maar de VVD heeft kennelijk gekozen voor het aloude politieke strijdmiddel van tijdrekken en moeilijk doen. ‘Ons past bescheidenheid.’ Wel ja.

Ook NSC van Pieter Omtzigt zal voorlopig wel blijven ‘worstelen’. Vóór de verkiezingen zei Pieter nog ferm dat hij de PVV van Geert Wilders niet ‘rechtsstatelijk’ vond. Op de uitslagenavond leek hij daarvan terug te krabbelen, maar gisteren liet hij weten dat zijn woorden ‘verkeerd begrepen’ waren. Ook Omtzigt gaat dus ‘difficulteren’, zoals de politieke uitdrukking luidt. Zo lang mogelijk, mag ik aannemen.

Uiteindelijk zal hij vast zwichten, net als de VVD. De voorsprong van de PVV is té groot. Bovendien is er nauwelijks een alternatief. Ze kunnen ook wel gaan voor een middenkabinet onder leiding van GroenLinks-PvdA-leider Frans Timmermans, maar het overduidelijke signaal van het electoraat kan niet zonder meer genegeerd worden. Misschien als straks blijkt dat Wilders een al te grote broek aantrekt.

Maar voorlopig is daarvan geen sprake. Wilders stelt zich zeer mild op. Hij wil de minister-president ‘van alle Nederlanders’ zijn. Ook van de moslims blijkbaar.

Vandaag komen de fractievoorzitters bijeen om onder leiding van de Kamervoorzitter te zeggen wat er moet gebeuren. De PVV schijnt van plan te zijn oud-SGP-leider Kees van der Staaij als verkenner voor te stellen. In eigen kring is kennelijk niemand te vinden.

Zou de VVD nog lang moeilijk blijven doen, dan sluit ik niet uit dat Wilders iemand als Henk Kamp naar voren schuift als informateur. Een echte liberaal, zij het voorstander – neem ik aan – van een samenwerking van zijn partij met populistisch rechts.

Heel ingewikkeld wordt de zoektocht van de PVV-leider in elk geval niet. Volgens mensen die het allemaal hebben nagezocht vindt een vrij ruime meerderheid van de VVD-aanhang dat het deze keer met de partij van Wilders geprobeerd dient te worden. De vervelende ervaringen die Mark Rutte met hem had zijn kennelijk helemaal vergeten. Want Wilders slaat zo’n vriendelijke en tegemoetkomende toon aan in zijn publieke uitingen. Je zou bijna gaan denken dat hij het echt meent.

Uiteindelijk zal het kabinet-Wilders wel tot stand komen. Yeşilgöz (mocht die überhaupt VVD-leider blijven) en Omtzigt blijven natuurlijk in de Kamer. Het eerste kabinet onder leiding van de PVV-voorman zal denk ik voornamelijk uit kneusjes bestaan.

VVD en NSC doen er verstandig aan deze regering te laten vallen. Niet meteen, uiteraard. Wilders moet eerst duidelijk maken dat hij het echt niet kan. Maar na een jaar, of anderhalf jaar is de tijd wel rijp. De fracties van de twee kleinste coalitiepartijen kunnen dan met een motie van wantrouwen van de oppositie meestemmen. Het kabinet treedt af.

De verkiezingen die daarop zullen volgen zullen heel anders aflopen dan de recente. De VVD zal wel weer als grootste partij uit de bus komen. De PVV krijgt een zware klap. Net als NSC trouwens. Want Pieter Omtzigt geldt niet langer als een halve heilige. Wat hij ook niet is.