Bij de Tweede Kamerverkiezingen van maart vorig jaar werden 17 fracties gekozen. Veel, zij het geen record, want in 1918 is het ook al eens gebeurd. Bovendien telde de Kamer toen slechts 100 leden in plaats van 150, dus waar hebben we het eigenlijk over?
Maar bij die 17 fracties bleef het niet. Korte tijd later al begonnen Forum voor Democratie-Kamerlid Wybren van Haga en twee medestanders voor zichzelf onder de naam Belang Van Nederland (BVNL). Ook CDA-Kamerlid Pieter Omtzigt scheidde zich af en ging zelfstandig verder. Toen bedroeg het aantal fracties al 19.
Maar ook dat betekent hoogstwaarschijnlijk niet het maximum. Er is namelijk gedonder uitgebroken bij Volt, de tot dusver virtueel zo succesvolle D66-kloon. Kamerlid Nilüfer Gündogan is door partij op non-actief geplaatst omdat er beschuldigingen wegens ‘grensoverschrijdend gedrag’ tegen haar lopen. Volt wil die rustig kunnen onderzoeken en heeft daarom de nummer 2 op zijn lijst een spreekverbod opgelegd. Die houdt zich daar niet aan en dreigt met een advocaat. Je hebt niet heel veel fantasie nodig om te voorspellen hoe dat afloopt: met wéér een afsplitsing. Want Gündogan heeft al laten weten haar zetel hoe dan ook te willen behouden.
Binnenkort zal de Kamer dus uit 20 fracties (waarvan 4 eenpersoons) bestaan. Gemiddeld gezien nog steeds geen record, omdat ons parlement in 1918 er relatief meer had. Maar het is onwaarschijnlijk dat het bij die 20 blijft. In het huidige politieke klimaat is er altijd wel ruimte voor een afscheidinkje hier of daar en we kunnen dan ook nog wel even. De vraag is op dit moment niet zozeer óf zich nieuwe scheuringen zullen voordoen, maar wanneer. En wáár uiteraard.
Zelf acht ik wat dat laatste betreft Forum voor Democratie het meest kansrijk. Partijleider Thierry Baudet heeft zich laten kennen als een ruziemaker in optima forma. Hij kreeg het eerst aan de stok met zijn boezemvriend Henk Otten, die hij de partij uitwerkte, en daarna met het duo Annabel Nanninga en Joost Eerdmans. Ook zij gingen heen en vormen inmiddels het in de peilingen supersnel stijgende JA21. Ik denk niet dat het lang zal duren voor het volgende Forum-Kamerlid uit de fractie stapt en zijn/haar zetel opeist. En het zou me helemaal niet verbazen als dat Gideon van Meijeren of Pepijn van Houwelingen is. Natuurlijk, Thierry is op dit moment bijzonder dik met ze, maar dat was hij tenslotte ooit ook met Henk Otten en Annabel Nanninga.
Een voor de hand liggend broeinest van conflicten lijkt me verder BVNL van Van Haga. Die was een paar jaar geleden nog fractielid van de VVD. Daarna begon hij voor zichzelf en toen stapte hij over naar Forum. Inmiddels is hij dus alweer een eigen partij begonnen. Met zo’n achtergrond vraag je toch bijna om zetelroof?
Hetzelfde geldt overigens voor JA21-leider Joost Eerdmans. Ooit lid van het CDA, toen van de Lijst Pim Fortuyn, daarna medeoprichter van EenNL. Vervolgens wethouder voor Leefbaar Capelle en Leefbaar Rotterdam en Kamerlid van FvD. Kortom: van enige stabiliteit valt niets te bespeuren.
Vlak ook de PVV niet uit als mogelijke brandhaard. Of een van de kartelpartijen. Bij VVD en PvdA bleef het vorige regeerperiode rustig, maar onder Rutte II ontstonden er diverse afscheidingen. Dat kan ook nu weer gebeuren. De PvdA heeft onlangs al een Kamerlid moeten verwijderen wegens #metoo. Die volksvertegenwoordiger heeft – voor zover ik weet – zijn zetel niet meegenomen, maar volgende keer loopt het wellicht minder goed af.
Ik voorspel dat er voor de nieuwe Kamerverkiezingen – gepland in 2025 – nog minstens vier gevallen van zetelroof zullen plaatsvinden, na die van Gündogan. Misschien zijn het er wel meer. En er is niets wat we ertegen kunnen ondernemen. Zetelroof mag namelijk. Kamerleden worden op individuele titel gekozen en partijen bestaan helemaal niet. Kijk maar in de grondwet.
Geef een reactie