Het Nederlandse concern Akzo Nobel heeft veel last van de Brexit. Het maakt verf genoeg, daar niet van, en er is ook voldoende vraag naar, maar er zijn in het Verenigd Koninkrijk te weinig schilders om het op muren en houtwerk te kwasten. En dat komt vooral doordat het VK uit de Europese Unie is gestapt.

Met de Brexit is er ook een eind gekomen aan het vrije verkeer van personen in de EU-lidstaten. Daarvoor is het voor buitenlanders moeilijker geworden om in Groot-Brittannië te wonen en te werken. Vooral Polen en andere Oost-Europeanen zijn daarvan de dupe. Juist zij werkten in het VK in de bouw, in de horeca en de gezondheidszorg.

Akzo Nobel heeft grote zorgen over het gebrek aan schilders. De Financial Times maakte er uitvoerig melding van. Deze Britse zakenkrant is een geharnast tegenstander van de Brexit en laat dat elke dag blijken in nieuwsverhalen, analyses en commentaren.

Nu zijn er ook voldoende aanleidingen om de staf over de Brexit te breken. Al een paar weken staat er op de website van de FT een video van bijna een half uur waarin redacteuren van de krant, economen en (vooral kleine) ondernemers steen en been klagen over het financieel en economisch isolement waarin het Verenigd Koninkrijk zich vrijwillig heeft gestort. Daardoor is er een enorme bureaucratie ontstaan, met een gigantische papierwinkel bij de douane, waarvan vooral eenmansbedrijfjes de dupe zijn die tot een paar jaar geleden zorgeloos handel dreven met de rest van Europa maar die tegenwoordig tig formulieren moeten invullen als ze wat naar de overkant van het Kanaal willen sturen; een handelaar in exotische thee vertelt dat haar producten soms maanden bij de douane blijven liggen en daardoor wegrotten.

De Britse economie is door de Brexit op flinke achterstaand gezet. Universiteiten zijn voor een deel afgesloten van samenwerking en uitwisseling met wetenschappelijke instellingen ‘on the continent’. De nationale gezondheidszorg, de NHS (ooit het paradepaardje van het land), staat op instorten, deels ook al door gebrek aan personeel – buitenlandse verpleegkundigen hebben het land verlaten.

Voorstanders van de Brexit hadden juist gouden bergen beloofd. Groot-Brittannië zou, als het eenmaal de ketenen van de EU had afgeworpen, op eigen houtje veelbelovende handelsrelaties aangaan met landen in Azië en Noord- en Zuid-Amerika, daar zouden ze in Brussel nog eens flink van opkijken. Afgelopen weekend werd bekend wat het nieuwe handelsverdrag met Japan heeft opgeleverd waar ene Liz Truss twee jaar geleden als minister nog haar handtekening onder heeft gezet. Het zou de export naar het land van de rijzende zon een enorme impuls geven, beloofde ze toen. Maar die lijkt juist te zijn gedaald! Nu is dat voor een deel ook toe te schrijven aan de covid-pandemie. Maar volgens deskundigen is het een teken dat de Britten nu veel minder te bieden hebben aan handelspartners dan toen ze nog deel uitmaakten van de machtige EU.

Brexiteers proberen al die tegenvallers te bagatelliseren en houden vol dat er mooie tijden aan gaan breken, we moeten alleen nog even geduld hebben. Vooral oud-premier Boris Johnson, geestelijk vader van de Brexit, was daar een meester in. Maar de stemming in het land begint langzaam te schuiven. Nog maar 32 procent van de Britten is van mening dat de Brexit een goed idee was, blijkt uit een recente opiniepeiling, 56 procent noemt het een mislukking. De grootste bulk daarvan was altijd al ‘remainer’, maar er zijn dus ook mensen die inmiddels spijt hebben dat ze vóór het verlaten van de EU hebben gestemd. De term ‘Bregret is al gemunt, een samentrekking van ‘Brexit’ en ‘regret’, het Engelse woord voor spijt.

Ook in het kabinet van de nieuwe premier Rishi Sunak lijkt men zich zorgen te maken. De Sunday Times wist onlangs op basis van ‘hoge regeringsfunctionarissen’ te melden dat Sunak toenadering zoekt tot Brussel, terwijl zijn voorgangers Liz Truss en Boris Johnson zich juist keihard jegens de EU opstelden. De premier zou jaloers kijken naar de positie van Zwitserland. Dat land is geen lid van de EU, maar volgt wel heel veel regels van Brussel en kent ook vrij verkeer van personen met lidstaten van de Europese Unie; Zwitserland hoort namelijk tot het Schengengebied.

De geharnaste tegenstanders van de EU in het Lagerhuis, verenigd in de European Research Group, schreeuwden meteen moord en brand. Voor hen is Brussel de vijand waar het Verenigd Koninkrijk verre van moet blijven. Sunak sprak het bericht van de Sunday Times tegen, maar dat was vooral om de gemoederen bij de onverzoenlijke EU-haters tot bedaren te brengen. Met zijn ontkenning is de Zwitserse optie echter niet weg, in de kwaliteitskranten is inmiddels een discussie op gang gekomen over de voor- en nadelen daarvan.

Akzo Nobel onderzoekt intussen het schilderstekort in het Verenigd Koninkrijk kan worden aangepakt. Het concern wil de ontwikkeling versnellen van een robot die zonder menskracht de verf kan aanbrengen op grote vlakken; voor het fijne houtwerk blijven vaklui nodig. Voor Brexiteers is dit een geschenk uit de hemel: Brexit is een stimulans voor technologische vernieuwing!