De nieuwe chef corona Ernst Kuipers heeft zijn eerste persconferentie gegeven in zijn nieuwe functie. De vraag of hij het beter zou doen dan zijn voorganger Hugo de Jonge viel snel te beantwoorden. Natuurlijk deed hij het beter. Daarvoor was ook weinig nodig. De ijdele, zelfingenomen stoethaspel De Jonge overtreffen was echt niet moeilijk. In vergelijking met deze CDA’er toonde Kuipers zich helder, overzichtelijk en niet al te lang van stof. Wel viel het me op dat hij soms wat angstig naar premier Rutte naast hem keek. Alsof hij wilde vragen: ‘Doe ik het wel goed?’ Het was dan ook zijn vuurdoop als minister, zullen we maar denken.

Kuipers (D66) presenteerde het beleid dus bekwamer dan De Jonge. Maar aan dat beleid zelf bleek niet veel veranderd. Het wordt gekenmerkt door onzekerheid en halfslachtigheid. Dat is natuurlijk eerder de schuld van Rutte dan die van Kuipers. Zoals Rutte ook op zijn minst medeverantwoordelijkheid droeg voor het foutenfestival van De Jonge. De minister van Volksgezondheid doet tenslotte niet meer dan het kabinetsbeleid uitdragen, al kun je dat ook heel slecht doen.

Terug naar het coronabeleid. Nederland is als enig West-Europees land in lockdown omdat het aantal besmettingen hier pijlsnel stijgt. In omringende landen als het Verenigd Koninkrijk en Denemarken is het nog veel sneller gestegen, en daar ging de maatschappij niet op slot.

Iedereen vraagt zich af hoe dat kan. Rutte en Kuipers konden het gisteren niet echt uitleggen. Nederlanders die niet ver van de grens wonen gaan nu naar een buurland om te winkelen en café of restaurant te bezoeken. Ook in eigen land steekt de burgerlijke ongehoorzaamheid de kop op. In Limburg gaan de kroegen vandaag gewoon open. Ik kreeg gisteren bij de persconferentie de indruk dat Rutte dat wel best vindt. Hij gaat er in elk geval niks tegen ondernemen. Zijn minister van Justitie Dilan Yesligöz wekte met haar uitspraken van afgelopen dagen evenmin die verwachting.

Maar formeel hebben we hier nog steeds een halve lockdown. ‘Niet-essentiële’ winkels mogen hun deuren weer openen en ook verder komen er wat versoepelingen, maar de horeca, bioscopen en theaters blijven dicht. Rutte en Kuipers rechtvaardigden dit tijdens hun persconferentie door te wijzen op het besmettingsrisico dat ontstaat door het loslaten van de ‘maatregelen’.

Dat risico bestaat in het VK en Denemarken net zo goed, maar die landen nemen het voor lief. Nederland niet, want wij durven het niet aan. In het verleden hebben we er immers wat al te vaak naast gezeten. Na de euforie van ‘dansen met Janssen’ moesten we ijlings op onze schreden terugkeren. Vervolgens wachtten we te lang met ingrijpen toen het helemaal misging en aarzelden we met het verstrekken van boosters.

Het Nederlandse beleid straalt vooral angst uit. Angst om de verkeerde beslissing te nemen. Dat is te wijten aan Rutte en De Jonge en nu dus ook aan Kuipers. In feite is er niet veel veranderd.