Hamas heeft in de propaganda-oorlog met Israel zijn voorlopig grootste overwinning behaald. De VS stemde maandag tot woede van Israel niet tegen een resolutie van de VN-Veiligheidsraad. Washington onthield zich van stemming en zag af van zijn veto. Dat was sinds 2016 niet meer gebeurd en is het zoveelste bewijs dat het niet langer botert tussen Washington en Jeruzalem. Bij de Hamas-top in Qatar ging de vlag uit.

Israel trekt zich zelden iets aan van een VN-resolutie. De ‘internationale gemeenschap’ is mild uitgedrukt geen vriend van de Joodse staat. Maar omdat de VS zich van stemming onthield, staat Jeruzalem nu moederziel alleen. De Grote Beschermer heeft voor iedereen zichtbaar zijn handen van zijn beschermeling afgetrokken.

En omdat de Israëlische premier Benjamin Netanyahu momenteel van elk diplomatiek vernuft is gespeend, gooide hij meteen meer olie op het vuur. Een Israelische delegatie zou in Washington overleg voeren over het verdere verloop van de oorlog in Gaza. De delegatie moet nu thuis blijven, tot onbegrip van de Amerikanen. In Qatar zullen ze ook dit met voldoening hebben genoteerd.

De regering van president Joe Biden heeft Israel lang de hand boven het hoofd gehouden maar Netanyahu tart met zijn vernietigingsoorlog het Amerikaanse geduld. Ruim 30.000 doden, een humanitaire catastrofe en nu ook een dreigende hongersnood, dat kan Washington niet voor zijn rekening blijven nemen. De eigen reputatie, de invloed in het Midden-Oosten komen in het gedrang. En in november vinden de presidentsverkiezingen plaats en de steun aan Israel zou Biden weleens (te) veel stemmen kunnen kosten.

Inmiddels nemen de stemmen in volume toe die een hardere aanpak van Netanyahu en co bepleiten: minder steun en/of deze aan strikte voorwaarden binden. Zover schijnt Biden vooralsnog niet te willen gaan. Jeruzalem blijft de onmisbare bondgenoot in de regio, maar Netanyahu kan zich niet teveel fratsen meer veroorloven. Chuck Schumer, de Joodse leider van de Democraten in de Senaat, waarschuwde in een rede dat het geduld op is. De Israëlische kiezer moet de premier zo snel mogelijk naar huis sturen. Biden was het daar mee eens. Netanyahu moet dus op zijn tellen passen.

De delegatie die van Netanyahu niet naar Washington mag, zou daar alternatieven voor een frontale aanval op Rafah bespreken. In de stad in het zuiden van Gaza zouden zich naar schatting 8000 Hamas-strijders, ongeveer een kwart van het leger, schuilhouden. Israel wil met een slotoffensief in Rafah Hamas definitief uitschakelen. Over of dat mogelijk is, verschillen de experts van mening. Maar waar ze het over eens zijn is dat het een bloedbad wordt. De terroristen zullen burgers als schild gebruiken en Israëlische troepen zullen evenmin veel consideratie hebben met de bevolking. Een tragedie lijkt voorgeprogrammeerd. En die willen de Amerikanen hoe dan ook voorkomen.

Voor Hamas is elke dode Gazaan een martelaar en elk beeld van de verwoesting en verschrikkingen die de Israeli’s aanrichten, koren op hun op volle toeren draaiende propagandamolen. Hoe peilloos cynisch het ook is, voor Hamas kan het niet gruwelijk genoeg zijn. En juist daarom mag dat van de Amerikanen niet gebeuren.

Ik ben geen huiskamerstrateeg en al helemaal geen expert, maar wat ik hoor en lees van mensen met kennis van zaken is dat Israel Rafah wel moet binnentrekken. Zolang Rafah in handen blijft van Hamas, is het einde aan de oorlog niet in zicht. ‘Je kunt de brandweer niet naar een brand sturen om die voor maar 80 procent te blussen’, aldus Benny Gantz, oud-generaal, rivaal van Netanyahu en minster in diens oorlogskabinet. Rafah moet ‘gezuiverd’ worden. Dat lukt niet bij een staakt-het-vuren. Vandaar de Israëlische onbegrip en woede over de Amerikaanse onthouding bij de stemming over de VN-resolutie.

Kan het Israëlische offensief slagen zonder een enorm bloedbad? Amerikaanse deskundigen met ervaring met stadsguerrilla tijdens de oorlog in Irak, waarschuwen dat het in Rafah nog bloediger kan worden dan in de tweede slag om Fallujah, de bloedigste van die oorlog. Straat voor straat, gebouw voor gebouw, puinhoop voor puinhoop zal veroverd moeten worden. In gevechten, vaak van man tegen man, met een aan doodsverachting lijdende vijand die opereert vanuit tunnels waarvan de Israeli’s niet weten tot hoe ver die zich uitstrekken. Dat wordt een in alle opzichten helse onderneming, waarbij behalve soldaten ook talloze burgers zullen omkomen.

Israel moet die slag winnen. Tegen elke prijs en daarom zal Netanyahu zich ook door de Amerikanen niet laten tegenhouden. Zijn eigen politieke overleven heeft hij tot inzet van de oorlog gemaakt en daarvoor is hij kennelijk bereid een breuk met Biden te riskeren. Maar hoe verder? Heeft hij enig idee laat staan plan voor na de oorlog? Gaza is een desolate kaalslag met twee miljoen mensen die maar moeten zien hoe ze overleven. Nog afgezien van de ellende zal Gaza de komende generaties een broeinest van verzet en terreur blijven. Het is onderhand een cliché van jewelste: je kan de terroristen uitroeien maar niet de ideologie.

En wat wil Hamas? De terroristen zullen Israel niet van de kaart kunnen vegen, maar de Gazanen zullen moeten bloeden voor elke terreurdaad. Dan kun je aan het pr-front de ene overwinning na de andere boeken, in het globale zuiden de held zijn, en op westerse universiteiten bejubeld worden, maar het enige perspectief dat je de eigen mensen gunt is dat van aanslagen en represailles. Het is je reinste nihilisme en daar koop je zelden iets voor. Dat geldt natuurlijk evengoed voor de extremisten in Israel.