Als kritisch buitenlid van mijn plaatselijke Oranje-vereniging heb ik lang geaarzeld of ik naar de podcast van/met de koning zou luisteren. Hij zit dit jaar 10 jaar op de troon en dat moet klaarblijkelijk op eigentijdse wijze gevierd worden. (Aanvankelijk had ik ‘luister bijgezet’ getikt, maar dat lijkt me niet op zijn plaats bij deze koning). Het werd een serie van 10 gesprekken met een bekende dj waar in elke aflevering een jaar met zijn ups en downs wordt belicht.

Ik heb besloten niet te luisteren. Met bloedend hart, want ik ben altijd benieuwd naar hoe de Oranjes in het leven staan. Denkt hij al na over een nieuwe speedboot? Hoeveel fazanten wil hij met zijn makkers buiten het jachtseizoen schieten? Volgen hij en zijn vrouw de Toppers nog? Dat zijn vragen die om een antwoord schreeuwen.

Waarom heb ik dan toch niet geluisterd?

Ik zit als kritisch Oranje-supporter in een spagaat. Enerzijds wil ik alles, maar dan ook echt alles, weten van het reilen en zeilen ten paleize. Aan de andere kant weet ik natuurlijk ook dat teveel informatie afbreuk doet aan de mystiek van het koningsschap. Het Gezin zou wel een een doodnormale familie, voor zover mogelijk natuurlijk, kunnen zijn. Met doordeweekse voorkeuren en meningen, ruzies over de opvoeding van de kinderen en of mevrouw al dan niet weer naar de botox-winkel moet. Net als u en ik, nou ja, zo ongeveer. Je moet er niet aan denken.

Daarmee komen we bij de valkuil van het koninklijke pr-beleid. Bij de Rijksvoorlichtingsdienst (RVD) heeft een paar jongens en meisjes kennelijk bedacht dat het koningshuis ‘met zijn tijd mee moet gaan’.  Alsof ze ‘Gewone Mensen’ zijn. Maar ja, mensen die in een paleis wonen, heel veel geld krijgen voor veredeld niks doen, die kun je niet ‘gewoon’ maken. Dat snappen ze bij de RVD ook nog wel.

Maar hoe moet het dan wel?

Men koos, we leven in de polder, voor een tussenoplossing. Net doen of ze redelijk gewoon zijn, maar aan de oppervlakte blijven. Schijn verkopen alsof het echt is. Vandaar dat die dj met de koning mocht babbelen. Een geharnaste interviewer zou hem misschien serieus aan de tand willen voelen.

Alleen, tussenoplossingen pakken vaak verkeerd uit. De podcast loopt het gevaar net niks te worden. De meest verstokte Oranje-fans bijvoorbeeld zijn (hoog)bejaard. Van een podcast hebben ze waarschijnlijk nooit gehoord, laat staan dat je er naar kunt luisteren. En de meeste andere medelanders zitten er vermoedelijk niet op te wachten. Die hebben andere dingen aan het hoofd.

Kortom, bij de RVD zitten ze met een onversneden dilemma. Hoe verkoop je de Oranjes? Of, en ik geef toe dat dit heel gewaagd is,: moet je de Oranjes wel willen verkopen? Met andere woorden: kies je voor de soap of voor het sprookje?

Het risico van de soap is dat de vorst en zijn vrouw elke allure (indien nog aanwezig) verliezen. Dat gevaar is niet denkbeeldig.  Een koning als toffe peer en zijn vrouw als feestbeest, dat voegt niets  toe. We hebben al genoeg BN-ers van bedenkelijk allooi. Voor je het weet, doen ze mee aan ‘Wie is de mol?’. Dat is niet de weg waarop we verder moeten willen. Dan kun je de boel beter meteen opdoeken.

Als ik de RVD mag adviseren: niet verkopen. De familie ten alle tijden uit de publiciteit houden. Twee keer per jaar een fotosessie en verder alleen die kersttoespraak die uit goed bedoelde banaliteiten dient te bestaan. Meer niet. Als het koningshuis nog enige kans op overleven wil maken, moet het weer ongenaakbaar boven het volk staan en het sprookje in ere herstellen. Maar waarschijnlijk is het al te laat.

Ik ben benieuwd hoe ze er bij de vereniging over denken.