De lijst met beoogde opvolgers van VVD-leider Mark Rutte wordt steeds langer, maar het aantal echte opvolgers blijft nul. Achtereenvolgens waren kandidaat: Edith Schippers, Halbe Zijlstra, Klaas Dijkhoff, Sophie Hermans, Dilan Yeşilgöz en nogmaals Edith Schippers. Om uiteenlopende redenen vielen ze allemaal af. Meestal omdat ze gewogen waren en te licht bevonden. Al is er ook iemand bij die niet wilde (of zei niet te willen).

Aan de toch al tamelijk imposante reeks van voormalige gegadigden is deze week weer iemand toegevoegd: Dennis Wiersma. Ex-Kamerlid. Minister voor Primair en Voortgezet Onderwijs. Ex-voorzitter van FNV Jong bovendien, voor een VVD’er geen voor de hand liggende functie. Tussendoor was hij overigens ook nog even staatssecretaris van Sociale Zaken in het vorige kabinet.

Wiersma werd door veel VVD’ers als een mogelijke lijsttrekker gezien omdat hij (relatief) jong was, daadkrachtig en vlot overkwam, de taal van het volk leek te spreken en uit de vakbeweging kwam. Dat laatste was belangrijk omdat PvdA/GroenLinks dat wel zou aan staan. Met deze partij(en) dient de VVD in de toekomst mogelijk zaken te doen.

Helaas sprak Wiersma binnenskamers niet de taal van het volk. Integendeel. Hij ging als een beest te keer tegen zijn ondergeschikten, zelfs al in zijn tijd als Kamerlid. Hij misdroeg zich zo ernstig dat nogal wat partijleden het vertrouwen in hem begonnen te verliezen toen dit uitlekte.

Gisteren moest Wiersma bij de fractie op het matje komen. Het liep nog net goed af: hij mag blijven (als minister en partijlid), maar hij moet wel inbinden, heel erg inbinden. En zijn excuses aanbieden aan iedereen die hij onheus heeft bejegend.

Het valt heel moeilijk in te zien hoe Wiersma nog de partij zou kunnen leiden. Met zo’n verleden kun je het wel schudden. Wiersma mag allang blij zijn dat hij niet hoeft af te treden als minister.

Kortom: Mark blijft voorlopig de enige kandidaat om in zijn eigen voetsporen te treden. Misschien zelfs tot zijn eigen frustratie, want er moet toch ooit een einde komen aan zijn carrière? Hij kan natuurlijk wel vertrekken (internationale aanbiedingen zat naar verluidt), maar dan heet de nieuwe VVD-lijsttrekker vermoedelijk Edith Schippers of zoiets. Dat kan hij zijn partij toch niet aandoen?

Het vervelende is: als hij blijft is succes ook bij lange na niet verzekerd. De BBB van Lientje1967 is de VVD virtueel (en in de Eerste Kamer binnenkort ook in werkelijkheid) ruimschoots gepasseerd. Stel dat de liberalen bij de verkiezingen niet meer als grootste eindigen, wat dan? Rutte fractieleider? Vicepremier? Het een klinkt nog ondenkbaarder dan het andere.

Voor Rutte is er eigenlijk maar één hoop. Dat zich nog voor de volgende Kamerverkiezingen een opvolger voor hem aandient op wie niet al te veel is aan te merken. En die bereid is in het volgende kabinet eventueel de tweede viool te spelen.