Donald Trump heeft veel op z’n kerfstok. Er lopen nogal wat onderzoeken naar ’s mans handel en wandel. Hij heeft staatsgeheimen opgeslagen in zijn villa in Florida; de oud-president heeft geprobeerd verkiezingsfraude te plegen; hij heeft mogelijk de fiscus opgelicht; hij heeft z’n aanhangers opgehitst het Capitool te bestormen om te voorkomen dat zijn rivaal Joe Biden conform de regels tot president zou worden aangewezen; en de keurig getrouwde man heeft ruim vijftien jaar geleden de nacht doorgebracht met een pornoactrice (wat hij zelf trouwens ontkent). Toen deze Stormy Daniels bij de campagne van de presidentsverkiezingen van 2016 deze affaire naar buiten dreigde te brengen, gaf hij zijn advocaat Michael Cohen opdracht haar 130.000 dollar aan zwijggeld te geven. Voor de nasleep daarvan zou Trump wel eens een paar jaar achter de tralies kunnen verdwijnen.

Het openbaar ministerie in Manhattan, New York, denkt voldoende bewijs te hebben, een ‘grand jury’ heeft hem donderdag in staat van beschuldiging gesteld. Trump zal zich volgende week moeten melden in The Big Apple. Er wordt dan de bekende foto gemaakt van de verdachte (‘mug shot’), er worden vingerafdrukken genomen en als het even tegenzit (of meezit, het is maar hoe je het bekijkt) krijgt de gewezen president handboeien om, al lijkt dat onwaarschijnlijk.

Een buitenechtelijke affaire is niet strafbaar, het betalen van zwijggeld evenmin. Cohen schoot het voor, Trump betaalde het in gedeeltes terug maar verwerkte dat onder een verkeerde noemer in zijn boekhouding (‘business records’): juridische kosten. En dat mag niet. Bovendien, zo redeneert het OM in New York, heeft Trump er politiek voordeel mee behaald. Stormy Daniels hield haar mond, en dat pakte goed voor hem uit: hij won de verkiezingen van Hillary Clinton. Dus in feite was het bedrag een geheime en illegale donatie in de verkiezingskas van Trump.

Juristen vragen zich af of deze zaak tegen de ex-president veel kans heeft. Justitie moet namelijk aannemelijk maken dat de verdachte de intentie heeft gehad de boel te belazeren, en dat is niet zo makkelijk. Andere zaken, zoals de bestorming van het Capitool en de verkiezingsfraude (in de staat Georgia) zijn veel kansrijker, en bovendien veel ernstiger. Het is goed mogelijk dat Trump in deze zwijggeldkwestie vrijuit gaat, misschien zelfs in de hitte van de verkiezingsstrijd volgend najaar. Want zijn advocaten zullen er natuurlijk alles aan doen vrijspraak te krijgen, en zullen het proces vertragen als dat hun cliënt goed uitkomt.

Onder het mom ‘de eerste klap is een daalder waard’ heeft Trump het initiatief naar zich toegetrokken. Een paar weken geleden voorspelde hij al dat hij gearresteerd zou worden. Hij schreeuwde moord en brand, riep zijn aanhangers op te protesteren (net als bij de bestorming van het Capitool van ruim twee jaar geleden) en beschuldigde de openbare aanklager van alles wat mooi en lelijk is. Deze Alvin Bragg is een Democraat (dus ‘partijdig’ en bezig met ‘een heksenjacht’) en een Afro Amerikaan (een ‘animal’, aldus Trump, nooit vies van racistische uitspraken). Nu hebben alle openbare aanklagers een partijkaart, Republikein of Democraat, ze moeten nu eenmaal gekozen worden; dat verwijt snijdt amper hout. Die grand jury bestaat uit gewone Amerikanen, onder wie waarschijnlijk ook een paar Trump-kiezers. Maar dergelijke nuances zijn aan The Donald en zijn aanhangers niet besteed.

Met zijn vroege actie heeft Trump in ieder geval bereikt dat de top van de Republikeinse Partij zich weer vierkant achter hem heeft geschaard – knarsetandend weliswaar, maar toch. Terwijl het er de laatste tijd op leek, zeker na de voor de Republikeinen teleurstellende Congresverkiezingen in november, dat hij zijn ijzeren greep op de GOP juist aan het verliezen was. Zijn positie is door de rechtszaak, en alles wat daar omheen speelt, versterkt, de Republikeinen komen maar niet van ‘m af.

Je moet Trump nageven dat hij een buitengewoon slimme dan wel sluwe politicus is. Hoewel er geen spoor van bewijs was dat er bij de presidentsverkiezingen van 2020 sprake was van fraude, kreeg hij een behoorlijk deel van de Republikeinen mee in zijn brute aanval op de democratie; tot op de dag van vandaag houdt hij vol dat Joe Biden ten onrechte in het Witte Huis zit. De rechtsorde in de Verenigde Staten is nu zijn tweede doelwit. De aanklacht is nog niet eens bekend, maar Trump heeft zijn aanval op justitie al ingezet, is zijn aanhangers aan het mobiliseren en krijgt opnieuw steun van prominente partijgenoten.

Trump is de eerste (ex-)president in de Amerikaanse geschiedenis die strafrechtelijk wordt vervolgd. Dat is wel een paar vicepresidenten overkomen. Spiro Agnew, tweede man van president Richard Nixon in de jaren zeventig van de vorige eeuw, moest aftreden na een aanklacht wegens het aannemen van steekpenningen. (Nixon zelf stapte nog geen jaar later op voordat hij door de Senaat zou worden afgezet vanwege het Watergateschandaal.) Ruim twee eeuwen geleden werd vicepresident Aaron Burr aangeklaagd voor moord: tijdens een duel had hij zijn eeuwige rivaal Alexander Hamilton gedood. Hij vluchtte en werd nooit vervolgd.

Trump voert nog twee erelijsten aan. Hij is de enige president die twee keer een impeachmentprocedure aan zijn broek heeft gekregen, en hij staat vaak bovenaan als Amerikaanse historici weer eens de slechtste president aller tijden verkiezen.