In Frankrijk is massaal gedemonstreerd tegen de verkiezingsoverwinning van extreemrechts zondag. Een zinloze actie uiteraard, want de uitslag van de stembusgang zal er niet door veranderen. Toch – ik weet het niet maar het zou me allerminst verbazen – acht ik zo’n protest in Nederland ook heel goed mogelijk. Wij zijn immers nogal goed in zinloze acties. En de ultrarechtse en populistische PVV werd hier in november vorig jaar eveneens de grootste.

Over waarom zoveel Nederlanders op deze partij hebben gestemd kun je speculeren. Dat is trouwens ook op allerlei manieren gebeurd, heel uitgebreid zelfs. Veel zin heeft het niet, want het leidt altijd tot politiek onwenselijke antwoorden. Interessanter lijkt mij de vraag: hoe kom je weer van de PVV af? Wanneer kunnen we met het landbestuur weer back to normal?

Vooralsnog zal dat niet gebeuren, vrees ik. Uit recent onderzoek blijkt dat het vertrouwen bij veel laagopgeleide kiezers in het kabinet dat vandaag de eed aflegt, flink is gestegen. Pas als de omgekeerde trend zichtbaar wordt is er een mogelijkheid tot herstel.

De kans dat het vertrouwen weer daalt is niet helemaal afwezig. De nieuwe regering heeft allerlei beloftes gedaan die ze niet zal kunnen waarmaken. De belofte bijvoorbeeld dat er minder asielzoekers zullen komen. Of de toezegging dat iedereen het veel beter zal krijgen.

Bij de eerste verbintenis is het nieuwe kabinet sterk afhankelijk van Brussel en dat zal niet willen meewerken. Het vluchtelingenvraagstuk is trouwens heel wat minder groot dan veelal gedacht, al zal die bewering in brede kring op ongeloof stuiten.

Dat iedereen er in inkomen op vooruitgaat lijkt me ook iets wat moeilijk te slijten is. Als er al enige (tijdelijke) vooruitgang blijkt te zijn, is die zo gering (tienden van procenten) dat vrijwel niemand het merkt. Bovendien zijn er altijd groepen die meer profiteren dan andere, zodat er jaloerse blikken naar geworpen kunnen worden. Zoiets staat ons ongetwijfeld te wachten. Waarom hebben mijn buren een grotere auto dan ikzelf?

Maar wie zal van deze ontwikkelingen de schuld krijgen?

Dat er ooit nieuwe verkiezingen plaatsvinden is zeker. Op zijn allerongunstigst over 3,5 jaar, maar vermoedelijk veel eerder. Zou de kiezer dan tot het besef komen dat hij in 2023 op de verkeerde partij heeft gestemd?

Of zou hij juist denken: hun retoriek spreekt mij aan, hun plannen zijn fantastisch, maar ze konden ze niet in de praktijk brengen omdat ze te weinig steun kregen van de andere coalitiepartijen.

Misschien moet Nederland dan toch maar uit de EU. Misschien moeten we een hoge dijk om Nederland leggen, zodat er niemand meer bijkomt. Nederland op één en Nederland voor de Nederlanders. Ja, dat moeten we hebben. De PVV, die dit voortdurend roept, verdient een nieuwe kans.

Volgens de opiniepeilingen denken veel kiezers zo, zeker de laagopgeleiden, die in de meerderheid zijn. Ze zijn van plan straks weer op de PVV te stemmen. Hoe hou je ze tegen? De democratie maar afschaffen?