Kamal Harris won het debat met Donald Trump. Dat was het belangrijkste nieuws uit de VS van de afgelopen week. Analisten, columnisten en andere duiders konden hun hart ophalen en mochten ongeremd hun ei leggen. Het ene ei was als altijd beter dan het andere en sommigen zullen ongetwijfeld hebben gehoopt dat zij het kampioensei hadden gelegd. Maar al die gewichtige stukjes, ‘essays’ en podcasts vielen in het niet bij een post op Instagram van Taylor Swift.
Ik ben vermoedelijk de laatste aardklootbewoner die deze naam tot voor kort weinig tot niets zei. Ze kwam me vaag bekend voor. Tot iemand me vertelde dat ze de beroemdste popartieste van dit moment is. Haar platen, – heet dat nog zo? – breken alle verkooprecords. Als er in haar branche een prijs wordt verleend, is zij altijd de winnaar. Omdat ik van nature opensta voor nieuwe dingen, – ik was ooit een paar jaar poprecensent -, heb ik naar een paar songs geluisterd. Ik vond er niks aan. Vlakke stem, teksten opgetrokken uit clichés.
Maar dan kan aan mij liggen.
Ik begreep dat Frans Timmermans een ‘Swiftie’ is en zag Dilan Yesilgöz op een filmpje tijdens een concert van Swift op haar muziek ‘swingen’, althans daar leek het op. (Die aanblik heeft Timmermans ons tenminste bespaard.) Swift is in onze polder een partijgrenzen overschrijdend fenomeen. Maar niemand zal op Timmermans of Yesligöz stemmen omdat ze Swifties zijn. Dat mogen we toch hopen.
In de VS legt haar oordeel gewicht in de schaal. Wereldwijd heeft ze 284 miljoen! ‘followers’, waarvan tientallen miljoenen in de VS. Daarmee is ze de belangrijkste ‘influencer’ ter wereld. (Amerikanen stellen hun land vaak gelijk met de wereld). Swift had vier jaar geleden al opgeroepen om op Joe Biden te stemmen, dus haar voorkeur voor Harris kwam niet als een verrassing.
Onmiddellijk brak er een discussie los of Swift met haar oproep de presidentsverkiezingen zou kunnen beslissen. Dat was uiteraard ook weer gefundenes Fressen voor de analisten, columnisten, podcasters en andere duiders. Ik geloof niet dat daar een eenstemmig oordeel uitkwam, maar dat is bij een dergelijke kakofonie aan meningen onmogelijk. Niettemin tekende zich een zekere minimum concensus af. Swift zou jongeren, en vooral jonge vrouwen, kunnen bewegen zich als kiezer te laten registreren. En als ze dat doen, doen ze dat omdat ze niet op 5 november op Trump willen stemmen. En verdomd, onverwacht veel jongeren hebben zich intussen gemeld bij hun plaatselijke registratiekantoor.
Maar of dat voldoende is om Harris en haar running mate Tim Walz aan de overwinning te helpen, geloven maar weinig ‘opinion leaders’ in de gevestigde media. Het is een welkome steun in de rug, meer niet. In elke geval haalde Trump die meestal op tilt slaat, als een beroemdheid hem afwijst, zijn schouders op. Hij was sowieso geen fan. Elon Musk reageerde wel. De miljardair en Trump-ondersteuner zond een tweet de wereld in waarin hij aanbood een ‘kind te maken’ met Swift. Zoiets mafs, ‘creepy’ zeiden ze in de VS, was vermoedelijk zelfs niet bij Trump opgekomen.
Beroemdheden hebben in de VS een status die vaak veel verder reikt dan het terrein waarop ze uitblinken. Wanneer je een filmster bent, aardig kan zingen, of topsporter bent, heb je ook op andere gebieden gauw een zeker gezag. Daar zijn de sterren zelf heilig van overtuigd, maar het wordt nog versterkt door die ongeëvenaarde sterrencultus. Hollywood staat bekend als de ‘droomfabriek’. En niet alleen de bioscoopbezoeker of seriekijker mag even wegdromen in een alternatieve wereld, de hoofdrolspelers in die films of series doen het zelf vaak ook.
Veel Hollywood-sterren denken dat ze ook verstand van en invloed hebben op de politiek. Als ze royaal de portemonnee trekken voor een politicus, wil deze best naar ze luisteren. Maar mij is geen kandidaat bekend die zijn plannen bijstelde omdat een ster hem dat adviseerde. Er waren ook acteurs die zelf politieke ambities hadden maar meestal blijft het bij donaties aan hun favoriete kandidaat. Een acteur ging daadwerkelijk naar het Witte Huis. Dat was Ronald Reagan, een acteur in B-films die van 1980-’88 namens de Republikeinen president was. Er zijn historici die in Reagan een ideologische wegbereider van Trump zien. (Reagan overleefde net als Trump een aanslag. Toen hij naar het ziekenhuis werd gebracht, zei hij te hopen dat de chirurgen niet anti-Republikeins waren. Hij had een veel zonniger karakter dan Trump.)
Dankzij de sociale media is de invloed van sterren als Taylor Swift verder toegenomen. Cultuurpessimisten vermoeden dat het een van de redenen is waarom het niveau van het politieke debat naar een nog dieper dieptepunt is gezakt. Donald Trump werd dankzij een tv-show, the Apprentice, een nationale beroemdheid en verruilde tot zijn eigen verrassing de eigen Trump Tower tijdelijk voor het Witte Huis. De VS ziet zich graag als het land van de ongekende mogelijkheden, maar dit ging veel Amerikanen toch te ver.
De huidige campagne kun je evenmin een toonbeeld van een verheven discours noemen. Trump raaskalt als vanouds en Harris moet het vooralsnog hebben van ‘vibes’, het nieuwe elan bij de Democraten. Dat is na de martelgang met Joe Biden een enorme vooruitgang maar ze blijft vaag over haar plannen met het land. De campagne gaat vooral over de stemming, het pessimisme bij Trump tegen het optimisme bij Harris. Vanuit dat perspectief moet je niet raar opkijken, als Harris mede dankzij het stemadvies van Taylor Swift de verkiezingen wint.
Geef een reactie