Het kabinet is nog niet gevallen, maar als dat gebeurt, wat moet de VVD dan met partijleider Dilan Yeşilgöz? Die is zo op het oog alleen bruikbaar als Schoof I (of beter gezegd PVV I) voor een vervolg in aanmerking komt. En daar ziet het niet naar uit. Volgens de opiniepeilingen hebben de PVV, de VVD, het NSC en de BBN niet eens meer samen een Kamermeerderheid als de volgende verkiezingen achter de rug zijn.

En bovendien: een kabinet valt niet zomaar. Het zal eerst danig uitgeregeerd moeten zijn. Dick Schoof zal naar we mogen aannemen het ontslag van zijn ploeg pas indienen als gevolg van al te grote verschillen van mening tussen de PVV en het NSC. De twee partijen hebben toch al enorme moeite om te doen of ze min of meer op één lijn zitten. Nu NSC-leider Pieter Omtzigt terug lijkt te keren van zijn ziekbed zullen de problemen echt niet als sneeuw voor de zon verdwenen zijn, zou ik denken.

Kortom: dit kabinet heeft niet lang meer te gaan, zou je menselijkerwijs verwachten. Die laatste mededeling moet er wel bij, want niets is zeker op dit ondermaanse. Er zijn kabinetten geweest die doodgeboren kinderen leken, en toch de eindstreep wisten te halen. (Rutte II is een voorbeeld). Als er geen andere optie is (en die is er ogenschijnlijk niet) wordt zelfs het onmogelijke mogelijk.

Laten we evenwel niet van het ondenkbare uitgaan, maar ons baseren op het gezond verstand. Kortom: het kabinet valt binnen afzienbare tijd. Wat moet de VVD dan doen?

Kiezen voor extreemrechts? Een regering met nota bene de PVV is geen succes gebleken. De kans dat het de tweede keer lukt is misschien in theorie niet helemaal afwezig, maar in elk geval erg klein. Zeker als daarvoor de meerderheid ontbreekt.

Wat dan? Een coalitie met GroenLinks-PvdA en andere gelovigen uit de linkse kerk is ook al zowat. Het is weliswaar niet uitgesloten dat het NSC ook meedoet, maar  hoeveel zetels zou die nog overhouden na een nieuwe stembusgang? Waarschijnlijk behoren Omtzigt c.s. dan tot de hele kleintjes. Net als de BBB dat nu al doet. De VVD kan zich beter richten op het CDA, waar overigens Omtzigt en BBB-leider Caroline van der Plas ook vandaan komen.

Bovendien: een kabinet over links blijft vermoedelijk wel langer zitten. Misschien wel tot de eindstreep. Bange dagen vol haat en nijd, zoals het afgelopen weekend, zullen wellicht niet helemaal tot het verleden behoren, maar veel geringer in aantal zijn. Nu lijkt het haast of het voortdurend mis is.

Het beleid van het nieuwe kabinet zal naar verwachting niet heel veel voorstellen. Een uitzichtloze combinatie van links en rechts, zoals we in Nederland al zo vaak hebben gehad, met veel kunst- en vliegwerk. Een soort Rutte II tot en met IV. Weinig om trots op te zijn, maar het functioneert wel min of meer. Het land zal in elk geval bestuurd worden.

Misschien is dat voor de VVD-top toch de beste oplossing. Zoeken naar een opvolger voor Yesligöz heeft weinig zin, want die is er toch niet. Net zoals het zoeken naar een opvolger voor Mark Rutte zinloos was. Uiteindelijk is het Yesligöz geworden, waar ze inmiddels alweer genoeg van hebben.

Mocht Dilan Yesligöz dit scenario aanspreken, dan kan ze haar draai beter nu al maken. Dan heeft de VVD duidelijkheid en de kiezers ook.