De lezer van een vorig stukje, ‘Hand in eigen boezem’, weet, dat ik geen liefhebber ben van voorspellingen. Aan het eind van een jaar is het in de glazen bol staren voor het nieuwe jaar een traditie. Die voorspellingen zijn soms serieus en vaak pretentieus en heten dan ‘scenario’s’. Minstens even vaak wordt daar de draak mee gestoken. In dat geval worden de meest absurde dingen voorspeld om de futiliteit van voorspellingen aan te tonen. Dit verzin ik op dit eigenste moment: Max Verstappen heeft genoeg van het autoracen en gaat wielrennen, eerst op de baan en later mogelijk ook op de weg.
Als je je toch met gebeurtenissen in een nieuw jaar wil bezig houden, kun je ook vragen stellen. Zoals: haalt PVV 1 carnaval, goede vrijdag of sneuvelt het eerder, later of helemaal niet? Dit heeft het voordeel dat een kwestie aan de orde wordt gesteld, maar je je niet aan een antwoord bindt. Dat is geen ‘slappe hap’, om staatsman G. Wilders te citeren, maar omdat je het antwoord domweg niet kan weten. ‘Voorspellen is als in de buitenspelval trappen’, zou Johan Cruijff gezegd kunnen hebben.
De afgelopen weken hoor en lees je regelmatig dat het tussen Donald Trump en Elon Musk niet goed kan gaan. Menigeen voorspelt dat het binnen niet al te lange tijd tot een ‘vechtscheiding’ komt. Daar zijn goede argumenten voor. Trump en Musk zijn beide buitenaardse ego’s en die moeten wel botsen. In Trumps zonnestelsel is er maar plaats voor een koning: hijzelf. Hij duldt niet dat hij overschaduwd wordt. Datzelfde geldt voor Musk. Trump ziet mensen als werktuigen. Ze zijn een tijdlang nuttig en daarna stuurt hij ze de laan uit. Musk denkt vermoedelijk langs dezelfde lijnen. Kortom, in beider universum kan er maar een de zon zijn. En omdat Trump de gekozen president is, zal Musk aan het kortste eind moeten trekken.
Dat is een plausibel scenario, dus de vraag is: wanneer vindt de uitbarsting plaats?
Bij Make America Great Again (MAGA) rommelt het. Een tijd leek alles van een leien dakje te gaan. Joe Biden zit nog te kniezen in het Witte Huis, maar Trump doet alsof hij al de president is. Er was enig gedoe rond benoemingen, de kandidaat-minister voor justitie had betaalde sex met minderjarigen en zat regelmatig met de neus in de coke en andere kandidaten hebben evenmin sterke geloofsbrieven, maar dat schijnt buiten de Washingtonse bubbel weinig mensen veel te kunnen schelen. In elk geval maakt de Trump-aanhang zich daar niet druk om. Washington is ver van het MAGA-Bed.
Waar de MAGA-aanhang zich net als andere populistische kiezers wel druk om maakt, is migratie. En nu blijken Musk en zijn kompanen in de tech-sector voorstander van ‘open grenzen’. Niet voor iedereen, natuurlijk. Het hek gaat alleen open voor migranten die in hun straatje passen. Ze willen tijdelijke visa voor specialisten die ze vooral uit India willen halen. Dat is goed voor de economie, van belang in de machtsstrijd met China en natuurlijk voor de eigen portemonnee. Afgezien van dat laatste zullen veel economen het daarmee eens zijn.
Alleen, het is onverteerbaar voor de harde MAGA-kern. Buitenlandse vakkrachten zouden tegen lagere lonen werken dan hun Amerikaanse collega’s. Dat is niet alleen oneerlijke concurrentie, – ‘ze pikken onze banen in’, al zullen weinig Trump-aanhangers in de techsector werken -, maar ook in strijd met Trumps grote verkiezingsbelofte. De grenzen moeten dicht. En dat geldt voor tech-specialisten even goed als voor sloebers op zoek naar een beter bestaan.
Daarnaast behoren de tech-miljardairs tot de elite waar elke rechtgeaarde Trump-kiezer de pest aan heeft. Ze worden misschien niet zo hartgrondig gehaat als de woke-types die in een eigen, aparte categorie zitten, maar het is niet meer dan een gradueel verschil. Ze hebben niet op hun idool gestemd om Musk en co aan nog meer miljarden te helpen. Dat is niet hun ‘America first’.
Ook het project waarmee Trump Musk mee heeft belast valt niet goed bij de aanhang. Musk krijgt de leiding over het ‘afslanken’ en efficiënter maken van de overheid en de MAGA-kern is bang dat dit ook en vooral ten koste van voorzieningen gaat, uitkeringen en zorg, waar zij gebruik van maken. Dat ‘Department of Government Efficiency, DOGE in de wandeling, is voor hen niet MAGA. Ze vrezen dat het weer een truc is van de miljardairs om hun zakken te vullen.
De MAGA-lui zal de buitenlandse politiek waarschijnlijk worst wezen, maar het kan Trump niet bevallen dat Musk zich ook op dit terrein begeeft. Musk publiceerde een opiniestuk in het Duitse dagblad Die Welt, waarin hij de Duitsers opriep om in februari bij de Bondsdagverkiezingen op de rechts-radicale AfD te stemmen. Dat is bemoeienis met de binnenlandse aangelegenheden van de belangrijkste bondgenoot in Europa en veroorzaakte een rel. Nu zal Trump niet wakker liggen van de Duitse verontwaardiging, maar als de Duitsers toch op stang moeten worden gejaagd, doet hij het vermoedelijk liever zelf.
Er zijn dus voldoende ingrediënten voor een stevige stinkbom. Wanneer en of die ooit tot ontploffing komt, is helemaal afhankelijk van de luimen van Trump. Zoals in ongeveer alles is de toekomstige president , jawel, onvoorspelbaar. Niemand weet het. Hooguit kan je wijzen op een constante in zijn karakter: hij staat niet toe dat een ander de, zijn, show steelt. Maar voor hetzelfde geld krijgt Musk er genoeg van. We zullen het moeten afwachten.
Geef een reactie