Het zal u vermoedelijk niet ontgaan zijn dat ze in Bakoe bezig zijn de planeet te redden. Echt wereldnieuws is het niet. Niet omdat het beter gaat met het klimaat, in tegendeel, zoals rapport na rapport en de opeenvolgende natuurrampen aantonen.  Maar omdat de pet van de wereld, als je dat zo kan noemen, er niet (meer) naar staat. Afgezien die van de activisten natuurlijk, die de ondergang steeds dichterbij zien komen.

Alle wereldleiders laten verstek gaan. Van Joe Biden tot Ursula von der Leyen, ze hebben andere zorgen. Oorlogen in Oekraïne en het Midden-Oosten, China en Taiwan, het oprukkende populisme. En natuurlijk Donald Trump, die de wereldorde, of wat daar nog van over is, gaat verstoren. Als Trump al in het Witte Huis had gezeten, was hij niet gegaan. Hij had iets beters te doen: ‘drill, baby, drill’, want het klimaatprobleem is een hersenschim van woke, links, Democraten en wie er verder niet deugt. (In zijn ogen, haast ik me erbij te zeggen).

VN-baas Antonio Guterres is wel in de hoofdstad van Azerbeidjan. Guterres laat geen kans aan zich voorbij gaan om te waarschuwen tegen de nakende apocalyps. Het is bij hem niet eens meer vijf voor twaalf en hij heeft zo vaak geroepen dat we ‘plankgas naar de hel gaan’, dat we er onderhand zouden moeten zijn. En toch schijnt iedereen zijn Cassandra-geroep in de wind te slaan.

Wie is in hemelsnaam op het idee gekomen deze top, inmiddels de 29ste, in Bakoe te houden? Azerbeidjan is een dictatuur en een ‘petrostaat’ die voor zijn economie afhankelijk is van gas en olie. (Een geschenk van god, aldus dictator Ilham Aliyev). Was er een nog slechtere lokatie mogelijk? Ik neem aan dat vast wel iemand bedacht heeft dat het regime er een pr-nummer van zou maken, maar dat was kennelijk geen beletsel. Er is geen Planet B en desnoods redden we haar ook in een dictatuur.

Zo’n enorme conferentie is natuurlijk een belasting voor klimaat en milieu. De deelnemers vliegen af en aan, sommige Vips in hun privéjets, zodat de CO-2-uitstoot boven Bakoe een piek moet vertonen. Voor de bevolking is het misschien een verzetje, omdat het dagelijks leven onder president (vermoedelijk voor het leven) Aliyev geen pretje is en dit voor enige afleiding zorgt. En net als bij voorgaande conferenties zal vooral de horeca, van bar tot bordeel, profiteren van het feit dat Bakoe twee weken (bijna) de navel van de wereld is.

Zakelijk en ‘inhoudelijk; zal ‘Bakoe’ weinig opleveren. Het ‘globale zuiden’ zal weer moeten vaststellen dat het ‘rijke westen’ wel beloften doet en deze nauwelijks nakomt. Omdat zo’n massaal palavercircus niet met een al te duidelijke domper mag aflopen, wordt er nu al achter de schermen geworsteld over het slotcommuniqué. Dat is de gebruikelijke, en uitputtende zoektocht naar de kleinste gemene deler.

Is dit soort bijeenkomsten nog wel van deze tijd? Zijn ze, na het succes van Parijs (temperatuurstijging mag niet boven de 1,5 graden komen), onderhand niet onderhevig aan de wet van het afnemend grensnut, elke nieuwe conferentie levert steeds minder op? Is het inmiddels niet meer dan een netwerkevenement op kosten van de belastingbetaler? Kortom, kan de ‘internationale gemeenschap’ ook omwille van het klimaat er niet beter mee stoppen?

(Omdat ik van nature van goede wil ben en niet alleen wil zuurpruimen, heb ik nav een vorige conferentie een alternatief voorgesteld. De VN houdt elk najaar zijn jaarvergadering in New York. Wat ligt meer voor de hand dan de klimaatconferentie daarop aan te sluiten? Iedereen die er toe doet, is toch in de stad en het zal enorm schelen in de klimaatschade. Maar ja, naar mij wordt nooit geluisterd).

Geen miljoenen verslindend circus meer, maar het terugbrengen van het klimaat bovenaan de agenda zou de prioriteit moeten zijn. Hier wreekt zich dat het te lang een thema, ik zal het geen hobby noemen, was van de grootstedelijke hoger opgeleiden. Even leek het erop dat ook minder groen georiënteerde medeburgers doordrongen waren van het probleem. Alleen de oplossing moest wel ‘haalbaar, betaalbaar en uitvoerbaar’ zijn. Bovendien willen ze niet dat de Greta Thunbergs van deze wereld hen voortdurend op hoge toon de les lezen en leuke dingen, vliegen, barbecuen, de houtkachel, willen verbieden. (Thunberg schijnt zich ook al minder in te zetten voor het onderwerp dat zij zo overdonderend op de kaart heeft gezet. ‘Free Palestine’ gaat nu voor).

In een interview met het Duitse weekblad Der Spiegel uit de directeur van het Instituut voor Klimaatonderzoek in Potsdam, scherpe kritiek op het groene actiewezen. Ottmar Edenhofer noemt het een ‘grote fout’ dat ze klimaat en antikapitalisme in een pot hebben gegooid en het daarmee onderdeel van de ‘Kulturkampf’ hebben gemaakt. Edenhofer pleit daarom voor een ‘conservatieve klimaatpolitiek’ met een grote rol voor het bedrijfsleven en zijn innovatief vermogen. Dat zouden de meeste burgers volgens hem kunnen steunen. Wat je niet moet doen is kapitaal en klimaat opkloppen tot een kunstmatige tegenstelling.

Activisten willen de medeburger tot denken aanzetten en mogen daarbij de grenzen opzoeken. Maar ze moeten het wel doseren en de medeburger niet tegen zich in het harnas jagen. Als je autowegen bezet en in musea meesterwerken besmeurt, ga je over zijn grenzen. En in het slechtste geval loopt hij over naar het andere kamp.

Met Trump en co op het vinkentouw kunnen we dat net zo goed missen als COP nummero zoveel.