Het zijn hoogtijdagen voor Vladimir Poetin en Xi Jinping. Vanuit Moskou en Beijing zien ze hoe het Westen richting chaos drijft. En het mooiste vanuit hun gezichtspunt is, dat ze er zelf weinig voor hoeven te doen. Het wordt hen min of meer in de schoot geworpen.

De hoofdprijs zal de Amerikaanse president uitreiken. Als Poetin en Xi donderdagnacht naar het debat tussen Joe Biden en Donald Trump hebben gekeken, zullen ze regelmatig het ongeloof uit de ogen hebben moeten wrijven. De president maakte een dermate zwakke indruk dat je hem zelfs niet meer met een bingokaart naar de groepsruimte in het verpleeghuis kan sturen. Stuntelend, struikelend over zijn woorden, als ze tenminste hoorbaar waren, en regelmatig de draad kwijt. Een Amerikaanse columnist noemde het debat ‘bejaardenmishandeling’.

Hun man hoefde zich dit keer alleen maar te beheersen. Trump wist dat hij gewonnen had toen hij Biden zag opkomen. Voor de rest kon hij zijn greatest hits afdraaien, zijn leugens opdissen en Biden van tijd tot tijd jennen. Biden (81) en Trump (78) zijn ongeveer even oud, maar Trump leek een jonge hond, terwijl Biden op weg leek naar de dierenarts voor het verlossende spuitje. Van links tot rechts was iedereen het erover eens. Trump had niet alleen het debat gewonnen, de deur van het Witte Huis staat wijd open.

Zelfs als Biden zich terugtrekt, zoals vrijwel iedereen hem adviseert, is het win – win voor Poetin en Xi. De Democraten zullen een nieuwe kandidaat moeten kiezen. Omdat de partij verdeeld is, zal dat niet zonder een hoop gesodemieter gaan. Normaal gesproken zou vice-president Kamala Harris het veld in gestuurd worden, maar zij is nog impopulairder dan haar chef. Haar passeren is echter moeilijk te verkopen aan de linkse achterban, want ze is een vrouw ‘van kleur met een migratieachtergrond’.

Het vinden van de juiste man of vrouw kan uitlopen op een festival van de lange messen op de conventie in augustus, waar bij de selectie van de kandidaat de dolkstoot in de rug de favoriete methode wordt. Die conventie vindt plaats in Chicago waar de Democraten in 1968 hun vermoedelijk meest chaotische conventie ooit hielden, toen ze een evenmin overtuigende kandidaat hadden. Het is een zwarte bladzijde in de Democratische annalen, compleet met rellen en bruut politieoptreden. Het eind van het liedje was dat ze de verkiezingen verloren en Richard Nixon het Witte Huis kon betrekken.

Er zijn optimisten die denken of hopen dat een leiderschapsstrijd de partij nieuw elan zal geven, maar die zijn op de vingers van een hand te tellen. Kortom, de voortekenen zijn niet goed.

Als Biden alle adviezen in de wind slaat en toch aantreedt, zitten Poetin en Xi ook goed. Want alleen een meteoorinslag zal een overwinning van Trump nog kunnen verhinderen. Met Trump hebben ze dan een geestverwant in het Witte Huis, die heeft verklaard graag dictator te willen wezen, ‘al was het maar voor een dag’. (Als hij de smaak te pakken heeft, kan dat natuurlijk verlengd worden.)

Een andere mogelijkheid is op dit moment onwaarschijnlijker, maar daar zal het despotische duo toch rekening mee houden. Als een Democraat, Biden of X, nipt wint, mogen ze ervan uitgaan dat Trump de uitslag niet zal accepteren. Het zwartgalligste scenario voorziet in een burgeroorlog. Maar zelfs als dat niet gebeurt, dreigen op grote schaal onlusten, omdat Trumps tot de tanden bewapende aanhang zich niet zal neerleggen bij een nederlaag van hun held. Het belangrijkste land in het Westen in brand, met de democratie in acuut levensgevaar, dat moet de natte droom zijn van elke autocraat.

Daarmee is het feest voor Poetin en Xi nog niet voorbij. Wanneer de verwarring in de VS het hoofdgerecht is, is de dreigende chaos in Frankrijk het niet te versmaden dessert. President Emmanuel Macron moet van god los zijn geweest, toen hij een paar weken geleden parlementsverkiezingen uitschreef, waarvan de eerste ronde zondag plaatsvindt. Macron had net bij de verkiezingen voor het Europese parlement een enorm pak slaag gekregen. De populistische Rassemblement National (RN) van Marine Le Pen was de grote winnaar. En er is alle reden om aan te nemen dat ze dat bij de nationale verkiezingen opnieuw zal zijn. Voor het eerst sinds WO II valt een radicaal-rechtse regering niet uit te sluiten.

Dat zou de ideale uitkomst zijn voor vooral Poetin; Xi is waarschijnlijk minder in Parijs geïnteresseerd. Maar ook als zijn vriendin Le Pen niet de meerderheid haalt, omdat een links gelegenheidsverbond eveneens veel anti-Macron-stemmen binnenhaalt, zal Poetin niet klagen. Een patsituatie ondermijnt de stabiliteit misschien nog meer dan een meerderheid voor Le Pen. Frankrijk zal misschien niet onregeerbaar worden, maar veel zal het niet schelen. Hoe dan ook, Macron heeft zichzelf niet in een maar in beide voeten geschoten.

Omdat Frankrijk na Duitsland het belangrijkste land van de EU is, heeft dat onvermijdelijk gevolgen voor de Unie. Zoals iedereen weet draait het in Brussel om de ‘as Berlijn – Parijs’. Dat liep al niet soepel omdat in Duitsland eveneens een zwakke regering zit. Met de vernedering van Macron en chaos in Parijs, zal het nog moeizamer worden. Zwartkijkers houden al rekening met een nieuwe Euro-crisis, als Le Pen haar onbetaalbare plannen kan uitvoeren en de begroting opblaast.

Maar zelfs als het meevalt, wanneer de VS, Frankrijk en de EU niet in totale chaos verzinken, hangt het Westen aangeslagen in de touwen. De dictators zullen het handenwrijvend gadeslaan.