Hebben we een ‘Randstadkabinet’? Dat wordt van vrijwel ieder kabinet gezegd, maar het is de vraag of dat terecht is. Ook in de jaren dertig, na het ineenstorten van de beurs in Amerika, deed de beschuldiging al de ronde bij de boeren. Die oefenen zoals bekend vooral in het noorden en oosten des lands hun beroep uit en staan bekend als enorme kankeraars.

De belangrijkste politicus van de jaren dertig was Hendrik Colijn. Die werd geboren in Burgerveen (in de Haarlemmermeer), en spendeerde zijn jeugd op het Brabantse platteland.  Colijn was  boerenzoon. Zou hij echt een Randstadkabinet hebben geleid? Zijn achtergrond maakt dat weinig waarschijnlijk.

De huidige premier heet Dick Schoof. Hij is geboren in Santpoort, dat technisch gezien misschien bij de Randstad hoort, maar groeide op in Hengelo. Dat ligt zeker niet de Randstad.

De geboorteplaatsen van de naoorlogse premiers doen ook niet vermoeden dat zij een duidelijke binding hebben met de Randstad. Slechts één van hen kwam uit Amsterdam, namelijk Willem Drees. Ook Den Haag (Mark Rutte) en Rotterdam (Ruud Lubbers) hebben een minister-president gehad.  De rest van de regeringsleiders is afkomstig uit relatief verafgelegen dorpen of provinciesteden. Zo zag Jan Peter Balkenende het levenslicht in het Zeeuwse Biezelinge, Dries van Agt in Geldrop en Wim Kok in Bergambacht. De wieg van Piet de Jong  stond in Apeldoorn, die van Victor Marijnen in Arnhem en die van Jan de Quay in Den Bosch.

Twee premiers van na 1945 werden geboren in Roermond, namelijk Louis Beel en Jo Cals. Roermond is bepaald geen wereldstad. Het ligt in elk geval niet in de Randstad. Overigens kwam Charles Ruys de Beerenbrouck (voor de oorlog  twee maal premier) er ook al vandaan.

Volgens mij is de betiteling Randstadkabinet bedacht door politici die op zoek zijn naar een thema. Of naar een klaagzang, wat in dit geval ongeveer hetzelfde is. In het zittende kabinet zeuren vooral Pieter Omtzigt van het BSC en Caroline van der Plas van de BBB vaak dat er sprake is van bevoordeling van het westen van het land.

Op zichzelf zou het niet  raar zijn als dat zo was, want in de Randstad wonen veruit de meeste Nederlanders. Maar het is volgens mij niet waar.

Wat wel klopt is dat de meeste spraakmakende politici zich – al dan niet tijdelijk – in de Randstad vestigden, bij voorkeur in Den Haag of omgeving. Zo verhuisde Drees op betrekkelijk jonge leeftijd naar deze stad, Rutte woonde er al en Kok zat in zijn woonplaats Amsterdam niet ver weg van het strijdgewoel.  Ook Lubbers kon vanuit Rotterdam snel in de Hofstad zijn. Van Agt had als officiële woonplaats Nijmegen, maar verbleef als premier bijna altijd in het Catshuis. Balkenende was vanuit Capelle aan den IJssel eveneens vlug in het Torentje. Iets soortgelijks zal ook wel gegolden hebben voor de minister-presidenten die ik niet heb nagezocht.

Maar iedereen wil toch het liefst dicht bij zijn werk wonen?

Met andere woorden: de term Randstadkabinet lijkt mij een beetje onzinnig. Er zijn toch wel andere onderwerpen om je druk over te maken?

Bovendien: Nederland is zo klein dat het een beetje vreemd is onderscheid te maken tussen de regio’s. In een paar uur ben je het hele land door gereden.