Misschien hebben tienduizenden arbeidsongeschikten een te hoge of juist te lage uitkering ontvangen. Degenen met een te lage uitkering krijgen het verschil natuurlijk alsnog overgemaakt. Maar of de ontvangers van een te hoge uitkering geld moeten terugbetalen is volgens minister Eddy van Hijum (Sociale Zaken) nog niet gezegd. Het is ook denkbaar dat de overheid het te veel betaalde voor haar rekening neemt.

‘Dat deze mensen nu in onzekerheid zitten maakt de situatie juist zo ernstig,’ citeert de NOS Van Hijum. Blijkbaar heeft de bewindsman niet in de gaten dat hij die onzekerheid door zijn opstelling nog vergroot.

De uitkeringen worden verstrekt door het UWV. Ook die instantie heeft al aangekondigd dat degenen die te veel hebben ontvangen niets hoeven terug te betalen. Tenminste als het om een fout van het UWV gaat.

In dat geval heeft de schatkist wel een ernstig probleem. Het kabinet komt er niet langs personen die een te lage uitkering overgemaakt hebben gekregen bij te passen. Als dat vergezeld gaat van een generaal pardon voor de te royaal betaalden zal dat het UWV, en dus de overheid, geld kosten. Hoeveel is nog onduidelijk, maar het kan om een groot bedrag gaan. En volgens Klaas Knot, de president van De Nederlandsche Bank, wil het kabinet toch al te weinig bezuinigen.

Voor partijleider Pieter Omtzigt van het NSC komt het nieuws niet gelegen, om het zacht uit te drukken. De situatie lijkt namelijk nogal op die rond het toeslagenschandaal, waarbij hij – indertijd CDA-Kamerlid – het heilig boontje uithing. Het verschil is wel dat hij destijds een vrij anoniem Kamerlid was, terwijl hij nu als partijleider een heel andere verantwoordelijkheid heeft.

Ten tijde van de toeslagenaffaire werd flink afgetreden, zowel door bewindslieden als door minimaal één Kamerlid, tevens partijleider. Ik kan me niet herinneren dat Pieter die indertijd tot andere gedachten probeerde te brengen. Integendeel zelfs.

Dat Omtzigt nu het aftreden van Van Hijum gaat eisen lijkt mij onwaarschijnlijk, want dat is een partijgenoot van hem. Bij mijn weten heeft Omtzigt zelfs nog niet inhoudelijk gereageerd op de ontstane ellende. PVV-leider Geert Wilders ook niet, want die heeft het veel te druk met het twitteren van goed nieuws voor de coalitie en over Pakistanen die hem naar het leven willen staan.

Wie wel reageerde was Kamerlid Ilse Saris, ook lid van het NSC en net als Omtzigt een Twentse. Ze wil een spoeddebat over de kwestie. Ze krijgt daarbij enthousiaste bijval van de linkse oppositiepartijen, want die zijn uit op zoveel mogelijk gedonder.

Naar ik mag aannemen zal dat debat geen duidelijkheid opleveren. Waarschijnlijk komt Van Hijum vertellen dat het nog maanden duurt voor bekend is op welke schade we moeten rekenen. En of degenen die te veel uitgekeerd hebben gekregen daadwerkelijk met rust gelaten zullen worden.

Mocht dat laatste het geval zijn, dan duurt het waarschijnlijk nog veel langer voor er helderheid komt over de gevolgen van het huishoudboekje van het kabinet. Als die er al ooit komt, want de regering kan tegen die tijd alweer gestruikeld zijn.